Akne

Akne, birçok kişiyi bir noktada etkileyen yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Sivilcelere, yağlı cilde ve bazen dokunduğunda sıcak veya ağrılı olan cilde neden olabilir.

Akne Belirtileri

Akne en sık olarak şu bölgelerde gelişir:

• yüz – akneli hemen hemen herkesi etkiler
• sırt – akneli kişilerin yarısından fazlasını etkiler
• göğüs – akneli kişilerin yaklaşık %15’ini etkiler.

Leke Türleri

Akne tarafından oluşturulan 6 ana leke türü vardır:

• siyah noktalar – ciltte gelişen küçük siyah ya da sarımsı kabarcıklar; içleri kirle dolu değil, ancak saç folikülünün iç astarı renk ürettiği için siyahtırlar
• beyaz noktalar – siyah noktalara benzer bir görünüşe sahiptir, ancak daha sert olabilir ve sıkıldığında boşalmaz
• papüller – hassas veya ağrılı hissedebilen küçük kırmızı kabarcıklar
• püstüller – papüllere benzer, ancak merkezde irin birikimi nedeniyle beyaz bir uca sahip
• nodüller – cildin yüzeyinin altında biriken büyük sert yumrular ve ağrılı olabilir
• kistler – akne tarafından oluşturulan en şiddetli leke türü; büyük irin dolu yumrular olup kaynarlara benzerler ve kalıcı iz bırakma riski en yüksektir.

Sivilceye Karşı Deneyebileceğiniz Yöntemler:

• Ciltteki etkilenen bölgeleri günde iki kezden fazla yıkamayın. Sık yıkama cildi tahriş edebilir ve semptomları kötüleştirebilir.
• Etkilenen bölgeyi hafif bir sabun veya temizleyici ve ılık suyla yıkayın. Çok sıcak veya soğuk su sivilceyi kötüleştirebilir.
• Siyah noktaları “temizlemeye” çalışmayın veya sivilceleri sıkmayın. Bu onları kötüleştirebilir ve kalıcı yara izine neden olabilir.
• Yağ bazlı makyaj, cilt bakımı ve güneş koruma ürünlerinden kaçının (bazen “komedojenik” olarak etiketlenir). Cildinizdeki gözenekleri tıkamaya daha az eğilimli olan su bazlı komedojenik olmayan ürünleri kullanın.
• Yatmadan önce makyajınızı tamamen çıkarın.
• Kuru cilt bir problemse, parfümsüz su bazlı bir nemlendirici kullanın.
• Düzenli egzersiz sivilcenizi iyileştiremez, ancak ruh halinizi yükseltebilir ve özsaygınızı artırabilir. Egzersiz yaptıktan hemen sonra duş alın çünkü ter sivilcenizi tahriş edebilir.
• Saçınızı düzenli olarak yıkayın ve saçınızın yüzünüze değmesinden kaçının.

Sivilce tamamen iyileştirilemez, ancak tedavi ile kontrol altına alınabilir.

Hafif sivilce belirtileri gösterdiğinizde bir eczacıya danışmak iyi bir fikirdir.

Sivilce tedavisi için birçok krem, losyon ve jel eczanelerden satın alınabilir.

Düşük konsantrasyonda benzoil peroksit içeren ürünler önerilebilir, ancak dikkatli olun çünkü bu, giysileri beyazlatabilir.

Sivilceniz şiddetliyse veya göğsünüzde ve sırtınızda görülüyorsa, sadece reçeteyle temin edilebilen antibiyotikler veya daha güçlü kremlerle tedavi edilmesi gerekebilir.

Ne zaman tıbbi yardım alınmalı

Hafif sivilceniz varsa, onu tedavi etmek için ilaçlar hakkında bir eczacıya danışın.

Bu ilaçlar sivilcenizi kontrol altına almazsa veya sizi çok mutsuz hissettiriyorsa, bir pratisyen doktora başvurun.

Orta veya şiddetli sivilceniz varsa ya da nodüller veya kistler geliştiriyorsanız, yara izi oluşumunu önlemek için doğru bir şekilde tedavi edilmesi için bir pratisyen doktora başvurmalısınız.

Sivilceleri sıkmak veya sıkmaya çalışma dürtüsüne direnmeye çalışın, çünkü bu kalıcı yara izine neden olabilir.

Tedavilerin işe yaraması birkaç ay sürebilir, bu yüzden hemen sonuç beklemeyin. Ancak işlemeye başladıklarında, sonuçlar genellikle iyi olur.

Neden Sivilcem Var?

Sivilce en yaygın olarak ergenlik döneminde hormon seviyelerindeki değişikliklerle bağlantılıdır, ancak her yaşta başlayabilir.

Bazı hormonlar, cildin yanındaki yağ üreten bezlerin daha büyük miktarda yağ (anormal sebum) üretmesine neden olur.

Bu anormal sebum, genellikle zararsız bir cilt bakterisi olan P. acnes’in aktivitesini değiştirir. Bu bakteri daha agresif hale gelir ve iltihaplanma ile irin oluşumuna neden olur.

Bu hormonlar aynı zamanda saç folikülünün iç astarını da kalınlaştırır, bu da gözeneklerin tıkanmasına neden olur. Cildi temizlemek bu tıkanıklığı kaldırmaya yardımcı olmaz.

Diğer Olası Nedenler

Sivilcenin aile içinde geçtiği bilinmektedir. Eğer anneniz ve babanızın sivilcesi varsa, sizin de sivilceniz olması muhtemeldir.

Menstrüel döngü sırasında veya hamilelikte meydana gelen hormonal değişiklikler, kadınlarda sivilce ataklarına da neden olabilir.

Diyetin, kötü hijyenin veya cinsel aktivitenin sivilcede bir rol oynadığına dair bir kanıt yoktur.

Kimler Etkilenir?

Sivilce, gençlerde ve genç yetişkinlerde çok yaygındır. 11 ila 30 yaş arası kişilerin yaklaşık %95’i, belirli bir dereceye kadar sivilce tarafından etkilenmektedir.

Sivilce en yaygın olarak 14 ila 17 yaş arası kızlarda ve 16 ila 19 yaş arası erkeklerde görülür.

Birçok kişi, belirtileri yaşlandıkça iyileşmeye başlamadan önce birkaç yıl boyunca ara sıra sivilceye sahip olur.

Sivilce genellikle bir kişi 20’li yaşlarının ortasında olduğunda kaybolur.

Bazı durumlarda, sivilce yetişkin yaşamına devam edebilir. 35 yaşın üzerindeki yetişkinlerin yaklaşık %3’ünde sivilce bulunmaktadır.

Nedenler

Akne, ciltteki minik delikler olan saç foliküllerinin tıkanmasıyla oluşur.

Sebase bezleri, cildinizin yüzeyine yakın bulunan minik bezlerdir. Bu bezler, cildinizde tek bir saçın büyüdüğü küçük delikler olan saç foliküllerine bağlıdır.

Sebase bezleri, saçı ve cildi kurumasını engellemek için onları yağlandırır. Bunu, sebum adında yağlı bir madde üreterek yaparlar.

Akne durumunda, bezler fazla miktarda sebum üretmeye başlar. Fazla sebum, ölü cilt hücreleriyle karışır ve her iki madde de folikülde bir tıkaç oluşturur.

Tıkalı folikül cildin yüzeyine yakınsa, dışa doğru çıkıntı yaparak bir beyaz baş oluşturur. Alternatif olarak, tıkalı folikül cilde açık olabilir, bir siyah nokta oluşturur.

Ciltte normalde zararsız olarak yaşayan bakteriler daha sonra tıkalı folikülleri kirletebilir ve enfekte edebilir, bu da papüllere, püstüllere, nodüllere veya kistlere neden olabilir.

Testostero

Ergenlik sivilcesinin, ergenlik döneminde artan bir hormon olan testosteron seviyeleri tarafından tetiklendiği düşünülmektedir. Hormon, erkeklerde penis ve testislerin büyümesini ve gelişmesini uyarıcı ve kızlarda kas ve kemik gücünü koruma rolünde önemlidir.

Sebase bezleri hormonlara özellikle hassastır. Artan testosteron seviyelerinin, cildin ihtiyaç duyduğundan çok daha fazla sebum üretmesine neden olduğu düşünülmektedir.

Ailede Akne

Akne ailelerde görülebilir. Eğer ebeveynlerinizde akne varsa, sizin de akne geliştirmeniz muhtemeldir.

Yapılan bir araştırma, eğer her iki ebeveyninizde de akne varsa, daha erken yaşta daha şiddetli akne olma olasılığınızın daha yüksek olduğunu bulmuştur. Ayrıca, ebeveynlerinizden biri veya her ikisinde de yetişkin aknesi varsa, yetişkin aknesi geliştirme olasılığınızın daha yüksek olduğunu göstermiştir.

Kadınlarda Akne

Kadınlar, erkeklere göre yetişkin aknesine daha yatkındır. Yetişkin aknesinin birçok vakasının, birçok kadının belirli zamanlarda yaşadığı hormon seviyelerindeki değişikliklerden kaynaklandığı düşünülmektedir.

Bu zamanlar şunları içerir:

• adet dönemleri – bazı kadınların adetlerinden hemen önce akne alevlenmesi yaşaması
• hamilelik – birçok kadının bu dönemde, genellikle hamileliğin ilk 3 ayında akne belirtileri yaşaması
• polikistik over sendromu – akneye, kilo almaya ve yumurtalık içerisinde küçük kistlerin oluşmasına neden olabilen yaygın bir durum.

Diğer Tetikleyiciler

Akne alevlenmesinin diğer olası nedenleri şunlardır:

• bazı kozmetik ürünler – ancak, çoğu ürün şimdi sivilceye neden olmaması için test edildiğinden bu daha az yaygındır (non-komedojenik)
• belirli ilaçlar – steroid ilaçlar, lityum (depresyon ve bipolar bozukluk tedavisinde kullanılır) ve epilepsi tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar gibi
• sigara içmek – bu, yaşlı kişilerde akneye katkıda bulunabilir
• yüksek glisemik indeks (GI) içeren diyetler.

Akne Mitleri

En yaygın cilt rahatsızlıklarından biri olan akne, aynı zamanda en az anlaşılanlardan biridir. Akne hakkında birçok yanıltıcı inanış ve kavram vardır:

‘Akne kirli cilde ve kötü hijyene neden olur’ Akneyi tetikleyen biyolojik reaksiyonların çoğu cilt yüzeyinin altında, yüzeyinde değil gerçekleşir, bu nedenle cildinizin temizliğinin akneniz üzerinde bir etkisi yoktur. Yüzünüzü günde iki kezden fazla yıkamak cildinizi sadece tahriş edebilir.

‘Siyah noktaları, beyaz başları ve sivilceleri sıkmak akneden kurtulmanın en iyi yoludur’ Bu, belirtileri daha da kötüleştirebilir ve size yara izi bırakabilir.

‘Cinsel aktivite akneyi etkileyebilir’ Cinsel ilişkiye girmek veya mastürbasyon yapmak aknenin daha iyi ya da kötü olmasına neden olmaz.

‘Güneşlenmek, güneş yatakları ve güneş lambaları akne belirtilerini iyileştirir’ Uzun süreli güneşe maruz kalmanın veya güneş yatakları ya da güneş lambalarını kullanmanın akneyi iyileştirebileceği konusunda kesin bir kanıt yoktur. Aknenin tedavisinde kullanılan birçok ilaç cildinizi ışığa karşı daha hassas hale getirebilir, bu nedenle maruz kalma cildinize acı verici zarar verebilir ve cilt kanseri riskinizi artırabilir.

‘Akne bulaşıcıdır’ Akneyi diğer insanlara geçiremezsiniz.

‘Akne ve diş macunu’ Birçok web sitesinde bulunan bir iddia, diş macununun bireysel sivilceleri kurutabileceğidir.

Diş macunu antibakteriyel maddeler içerirken, aynı zamanda cildinizi tahriş edebilecek ve zarar verebilecek maddeler de içerir.

Bu şekilde diş macunu kullanılması önerilmez. Eczacılardan veya pratisyen doktorlardan daha etkili ve daha güvenli tedaviler mevcuttur.

Tanı

Bir pratisyen doktor, cildinize bakarak akneyi teşhis edebilir. Bu, yüzünüzü, göğsünüzü veya sırtınızı farklı türdeki sivilce, siyah nokta veya ağrılı, kırmızı nodüller gibi lekeler için incelemeyi içerir.

Aknenizin şiddeti, tedavi için nereye gitmeniz gerektiğini ve hangi tedaviyi almanız gerektiğini belirler.

Aknenin şiddeti genellikle şu şekilde kategorize edilir:

• hafif – çoğunlukla siyah nokta ve beyaz başlıklar, birkaç papül ve püstül ile
• orta – daha yaygın beyaz başlıklar ve siyah nokta, birçok papül ve püstül ile
• şiddetli – birçok büyük, ağrılı papül, püstül, nodül veya kist; ayrıca bazı yara iziniz de olabilir

Hafif akne için bir eczacıya danışmalısınız. Orta veya şiddetli akne için bir pratisyen doktora başvurmalısınız.

Kadınlarda Akne

Eğer akne, yetişkin kadınlarda aniden başlarsa, özellikle aşağıdaki belirtilerle birlikteyse, bu hormonal bir dengesizliğin işareti olabilir:

1. aşırı vücut kılı (hirsutizm)
2. düzensiz veya hafif adet dönemleri

Kadınlarda hormonal dengesizliklerin en yaygın nedeni polikistik over sendromudur (PCOS).

PCOS, ultrason taramaları ve kan testlerinin bir kombinasyonu kullanılarak teşhis edilebilir.

Polikistik over sendromunun teşhis edilmesi hakkında daha fazla bilgi edinin.

Tedavi

Aknenin tedavisi, şiddetine bağlıdır. Akne belirtilerinin iyileşmesi için birkaç ay tedavi gerekebilir.

Eğer sadece birkaç siyah nokta, beyaz nokta ve sivilceniz varsa, bir eczacı size nasıl başarılı bir şekilde tedavi edeceğiniz konusunda tavsiyede bulunabilir. Reçetesiz satılan jeller veya kremler (topikal tedaviler) ile, bu tedaviler benzoyl peroksit içerir.

Bir Doktordan Tedaviler

Eğer akneniz orta veya şiddetliyse ya da eczaneden aldığınız ilaç işe yaramazsa, muhtemelen reçete ile verilen bir ilaca ihtiyacınız vardır.

Akne tedavisinde kullanılabilecek reçeteli ilaçlar şunlardır:

• topikal retinoidler
• topikal antibiyotikler
• azelaik asit
• antibiyotik tabletler
• kadınlarda, kombine oral kontraseptif hap

Eğer şiddetli bir akneniz varsa veya reçeteli ilaçlar işe yaramıyorsa, doktorunuz sizi cilt hastalıklarında uzman bir dermatoloğa yönlendirebilir.

Örneğin:

• göğsünüzde, sırtınızda ve yüzünüzde birçok papül ve püstül varsa
• ağrılı nodülleriniz varsa
• yara iziniz varsa veya iz oluşma riskiniz varsa
• durumunuz sizi çok kötü hissettiriyorsa veya endişeleniyorsanız

Hafif ila orta veya orta ila şiddetli akne için genellikle topikal tedavilerin kombinasyonuyla veya antibiyotik tabletlerle birlikte topikal tedavilerle başlanır.

Aknesi olan kadınlarda hormonal tedaviler veya kombine oral kontraseptif hap da etkili olabilir.

Fakat sadece progestojen içeren hap veya kontraseptif implant bazen akneyi kötüleştirebilir.

Bu tedavilerin birçoğunun işe yaraması için 2 ila 3 ay sürebilir.

Önerilen bir tedaviyle ilgili olarak sabırlı olmak ve hemen bir etkisi olmasa bile tedaviye devam etmek önemlidir.

Topikal Tedaviler (jeller, kremler ve losyonlar)

Benzoyl Peroksit

Benzoyl peroksit, cilt yüzeyindeki bakteri sayısını azaltan bir antiseptik olarak çalışır.

Aynı zamanda beyaz başlıklı ve siyah başlıklı sivilce sayısını azaltmaya yardımcı olur ve anti-inflamatuar bir etkisi vardır.

Benzoyl peroksit genellikle krem veya jel olarak mevcuttur. Günde bir veya iki kez kullanılır.

Yüzünüzü yıkadıktan sonra akne olan yüz bölgenizin tamamına uygulanmalıdır.

Aşırı kullanılmamalıdır çünkü cildinizi tahriş edebilir.

Ayrıca yüzünüzü güneş ışığına daha hassas hale getirir, bu yüzden fazla güneşten kaçının ve ultraviyole (UV) ışık kaynaklarından (güneş yatakları gibi) kaçının veya güneş kremi sürün.

Benzoyl peroksitin ağartıcı bir etkisi olabilir, bu yüzden saçınıza veya kıyafetlerinize gelmesinden kaçının.

Benzoyl peroksidin yaygın yan etkileri şunlardır:

• kuru ve gergin cilt
• yanma, kaşınma veya batma hissi
• cildin bazı kızarıklık ve soyulması

Yan etkiler genellikle hafiftir ve tedavi bittikten sonra geçmelidir.

Çoğu kişi, aknelerinin çoğunu veya tamamını temizlemek için 6 haftalık bir tedaviye ihtiyaç duyar.

Aknenizin geri dönmemesi için daha az sıklıkla tedaviye devam etmeniz önerilebilir.

Topikal Retinoidler

Topikal retinoidler, cilt yüzeyinden ölü cilt hücrelerini çıkararak (soyarak) çalışır, bu da onların saç folikülleri içinde birikmesini engeller.

Tretinoin ve adapalen, akne tedavisinde kullanılan topikal retinoidlerdir. Jel veya krem formunda mevcutturlar ve genellikle yatmadan önce günde bir kez uygulanır.

Yüzünüzü yıkadıktan 20 dakika sonra akne olan yüz bölgenizin tamamına uygulayın.

Topikal retinoidleri ölçülü bir şekilde uygulamak ve aşırı güneş ışığına ve UV’ye maruz kalmaktan kaçınmak önemlidir.

Topikal retinoidler, doğum kusurlarına neden olma riski olduğundan, hamilelik sırasında kullanım için uygun değildir.

Topikal retinoidlerin en yaygın yan etkileri cildin hafif tahrişi ve yanma hissidir.

Genellikle 6 haftalık bir tedavi gereklidir, ancak bu sürenin ardından ilacı daha az sıklıkla kullanmaya devam etmeniz önerilebilir.

Topikal Antibiyotikler

Topikal antibiyotikler, tıkanmış saç foliküllerini enfekte edebilecek cilt üzerindeki bakterileri öldürmeye yardımcı olur. Günde bir veya iki kez uygulanan bir losyon veya jel olarak mevcuttur.

Genellikle 6 ila 8 haftalık bir tedavi önerilir. Bu sürenin ardından, yüzünüzdeki bakterilerin antibiyotiklere dirençli hale gelme riski olduğundan tedavi genellikle durdurulur.

Bu, aknenizi kötüleştirebilir ve ek enfeksiyonlara neden olabilir.

Yan etkiler yaygın değildir, ancak şunları içerebilir:

• ciltte hafif tahriş
• cildin kızarması ve yanma hissi
• cildin soyulması

Azelaik Asit

Azelaik asit, benzoyl peroksitin veya topikal retinoidlerin yan etkileri özellikle rahatsız edici veya acılıysa akne tedavisi için alternatif bir tedavi olarak sıkça kullanılır.

Azelaik asit, ölü deriyi temizleyerek ve bakterileri öldürerek çalışır.

Krem veya jel olarak mevcuttur ve genellikle günde iki kez uygulanır (cildiniz özellikle hassassa günde bir kez uygulanır).

İlaç, cildinizi güneş ışığına duyarlı hale getirmez, bu nedenle güneşe maruz kalmaktan kaçınmanız gerekmez.

Aknenizin iyileşmesi için genellikle azelaik asiti bir ay kullanmanız gerekecektir.

Azelaik asidin yan etkileri genellikle hafiftir ve şunları içerir:

• yanma veya ciltte batma hissi
• kaşıntı
• kuru cilt
• cilt kızarıklığı

Antibiyotik Tabletler

Antibiyotik tabletler (oral antibiyotikler) genellikle daha şiddetli akneyi tedavi etmek için topikal bir tedaviyle birlikte kullanılır.

Çoğu durumda, hamile veya emzirme döneminde değilseniz tetrasyklinler adlı bir antibiyotik sınıfı reçete edilir.

Hamile veya emziren kadınlara genellikle kullanımının daha güvenli olduğu bilinen eritromisin adlı bir antibiyotik önerilir.

Aknenizde bir iyileşme fark etmeniz genellikle yaklaşık 6 hafta sürer.

Tedaviye ne kadar iyi tepki verdiğinize bağlı olarak, oral antibiyotik tedavisi 4 ila 6 ay sürebilir.

Tetrasyklinler, cildinizi güneş ışığına ve UV ışığına karşı duyarlı hale getirebilir ve tedavinin ilk birkaç haftasında oral kontraseptif hapın etkisini azaltabilir.

Bu süre zarfında prezervatif gibi alternatif bir doğum kontrol yöntemi kullanmanız gerekecektir.

Hormonal Tedaviler

Hormonal tedaviler, özellikle akne adet dönemlerinde alevleniyorsa veya polikistik over sendromu gibi hormonal durumlarla ilişkilendiriliyorsa, akneli kadınlara sıklıkla fayda sağlayabilir.

Eğer zaten kullanmıyorsanız, bir pratisyen doktor sizi aktif bir cinsel yaşantınız olmasa bile kombine oral kontraseptif hapı kullanmanızı önerebilir.

Bu kombine hap, kadınlarda akneyi sıklıkla iyileştirebilir, ancak tam faydaların görülmesi için bir yıla kadar sürebilir.

Co-cyprindiol

Co-cyprindiol, antibiyotiklere yanıt vermeyen daha şiddetli akne için kullanılan bir hormonal tedavidir. Sebum üretimini azaltmaya yardımcı olur.

Aknenizde önemli bir iyileşme fark etmeden önce muhtemelen 2 ila 6 ay boyunca co-cyprindiol kullanmanız gerekecektir.

Co-cyprindiol alan kadınların ileriki yaşlarda meme kanseri geliştirme riski olduğu düşünülmektedir.

Örneğin, co-cyprindiol almayan 10,000 kadından 35 yaşlarına geldiklerinde 16’sının meme kanserine yakalanması beklenir.

Bu rakam, 20’li yaşlarının başlarında en az 5 yıl boyunca co-cyprindiol ile tedavi edilen kadınlar için 17 veya 18’e yükselir.

Co-cyprindiol’ün bir kan pıhtısına neden olma riski de çok küçüktür. Riskin herhangi bir yılda yaklaşık 2,500’te 1 olduğu tahmin edilmektedir.

Hamile veya emziren kadınların co-cyprindiol almasının güvenli olduğu düşünülmemektedir. Kadınların tedaviye başlamadan önce bir gebelik testi yaptırması gerekebilir.

Co-cyprindiol’ün diğer yan etkileri şunlardır:

• baş ağrıları
• göğüs ağrısı
• ruh hali değişiklikleri
• sekse karşı ilginin kaybı
• kilo alma veya kilo kaybı

Isotretinoin

Isotretinoin, kapsüllerde gelen şiddetli akne için bir tedavidir. Birçok faydalı etkisi vardır:

• sebumu normalleştirir ve üretilen miktarını azaltır
• foliküllerin tıkanmasını önlemeye yardımcı olur
• ciltteki bakteri miktarını azaltır
• sivilce etrafındaki kızarıklığı ve şişmeyi azaltır Ancak ilaç aynı zamanda geniş bir yan etki yelpazesi de yaratabilir. Sadece diğer tedavilere yanıt vermeyen şiddetli akne vakaları için önerilir.

Yan etki riski nedeniyle, isotretinoin sadece uzman bir doktor tarafından reçete edilebilir.

İlaç dışı tedaviler

Akne için ilaç içermeyen birkaç tedavi bulunmaktadır.

Fotodinamik tedavi önerilebilir; burada cilde ışık uygulanarak akne belirtilerinin iyileştirilmesi amaçlanır.

Diğer ilaç dışı tedaviler şunlardır:

• komedon çıkarıcı – siyah noktaları ve beyaz başlı sivilceleri temizlemek için kullanılabilen küçük kalem şeklinde bir alet
• kimyasal peelingler – yüzeye bir kimyasal çözeltinin uygulandığı ve cildin soyulduğu ve yerine yeni cildin geldiği bir işlem Ancak bu tedaviler işe yaramayabilir ve rutin olarak önerilemez.

Komplikasyon

Akne yara izleri, aknenin bir komplikasyonu olarak gelişebilir. Her tür akne lekesi yara izine yol açabilir, ancak en ciddi leke türlerinin (nodüller ve kistler) patlaması ve yakındaki cildi hasarlaması durumunda daha yaygındır.

Sivilcelerinizi sıkarsanız veya üzerine bastırırsanız yara izi de oluşabilir, bu nedenle bunu yapmamanız önemlidir.

Üç ana akne yara izi türü vardır:

• buz kazığı yara izleri – cildinizin yüzeyinde derin delikler olan küçük yara izleri. Cildin keskin bir nesne ile delindiği izlenimi verir.
• yuvarlak yara izleri – cilt altında oluşan yara izi dokusu bantları tarafından oluşturulan yara izleri. Bu, cilt yüzeyine yuvarlak ve düzensiz bir görünüm verir.
• kutu arabası yara izleri – ciltte yuvarlak veya oval çukurluklar veya kraterler.

Sivilce İzlerinin Tedavisi

Sivilce izi tedavileri genellikle NHS’te mevcut olmayan bir kozmetik cerrahi türü olarak kabul edilir. Ancak geçmişte, sivilce izlerinin ciddi psikolojik sıkıntıya neden olduğu gösterildiğinde istisnalar yapılmıştır.

Kozmetik bir işlem yaptırmayı düşünüyorsanız doktorunuza başvurun. Size seçeneklerinizi tartışabilecekler ve işlemin NHS’te gerçekleştirilme olasılığı hakkında sizi bilgilendireceklerdir.

Birçok özel klinik sivilce izi tedavisi sunmaktadır. Fiyatlar, ihtiyaç duyulan tedavi türüne bağlı olarak geniş bir yelpazede değişebilir (yaklaşık £400’ten £10,000’den fazlasına kadar).

İngiltere Estetik Plastik Cerrahlar Birliği web sitesinde bölgenizdeki özel tedavi hakkında daha fazla bilgi bulabilirsiniz.

Kozmetik tedavinin ne başarabileceği hakkında gerçekçi beklentilere sahip olmak önemlidir. Tedavi izlerinizin görünümünü kesinlikle iyileştirebilir, ancak tamamen ortadan kaldıramaz.

Sivilce izi tedavileri şunları içerir:

Dermabrazyon

Dermabrazyon, ya lazerlerle ya da özel yapılmış bir tel fırça kullanarak cildin üst tabakasını çıkarmayı içerir.

İşlemden sonra cildiniz birkaç ay kırmızı ve ağrılı görünecektir, ancak iyileştikçe izlerinizin görünümünde bir iyileşme fark edebilirsiniz.

Lazer Tedavisi

Lazer tedavisi, hafif ila orta derecede sivilce izlerini tedavi etmek için kullanılabilir. 2 tür lazer tedavisi bulunmaktadır:

• ablatif lazer tedavisi – lazerlerin yara izinin etrafında küçük bir cilt parçasını çıkararak yeni, pürüzsüz görünümlü bir cilt bölgesi oluşturduğu tedavi
• non-ablatif lazer tedavisi – lazerlerin yeni kollajen (ciltte bulunan bir protein türü) büyümesini uyararak, izlerin neden olduğu hasarı kısmen onardığı ve görünümü iyileştirdiği tedavi

Ponksiyon Teknikleri

Ponksiyon teknikleri, buz patlatıcı izlerini ve kutu izlerini tedavi etmek için kullanılır. 3 tür ponksiyon tekniği bulunmaktadır:

• ponksiyon eksizyonu – hafif buz patlatıcı izlerini tedavi etmek için kullanılır. İz cerrahi olarak çıkarılır ve kalan yara kapatılır. Yara iyileştikten sonra, cilt daha düzgün ve eşit bir alan bırakır.
• ponksiyon elevasyonu – kutu izlerini tedavi etmek için kullanılır. İzin tabanı cerrahi olarak çıkarılır, izin kenarları yerinde bırakılır. Taban, cildin yüzeyiyle aynı seviyede olacak şekilde kenarlara tekrar eklenir, ancak yukarı kaldırılır. Bu izi çok daha az fark edilir hale getirir.
• ponksiyon grefti – çok derin buz patlatıcı izlerini tedavi etmek için kullanılır. Ponksiyon eksizyonunda olduğu gibi, iz çıkarılır, ancak yara, vücudun başka bir yerinden (genellikle kulağın arkasından) alınan cilt örneği ile “tıkanır”.

Subsizyon

Subsizyon, yuvarlanan izlerin tedavisinde kullanılabilecek cerrahi bir tedavidir. Ameliyat sırasında, cildin üst tabakası altta yatan yara dokusundan çıkarılır. Bu, etkilenen bölgenin altına kanın toplanmasına izin verir. Kan pıhtısı, bağ dokusu oluşturarak yuvarlanan izi cildin geri kalanıyla aynıseviyeye getirir.

Subsizyon tamamlandıktan sonra, lazer tedavisi ve dermabrazyon gibi ek tedaviler, izin görünümünü daha da iyileştirmek için kullanılabilir.

Depresyon

Akne, sıklıkla yoğun anksiyete ve stres hissine neden olabilir ve bu da durumu olan kişilerin sosyal olarak geri çekilmesine neden olabilir. Bu faktörlerin kombinasyonu, akneli kişilerin depresyona girmesine yol açabilir.

Son bir ay içerisinde sık sık üzgün, depresif ya da umutsuz hissettiyseniz ve aktivitelerde bulunmaktan ilgi ya da zevk alamıyorsanız depresyon geçiriyor olabilirsiniz.

Eğer kendinizde veya çocuğunuzda depresyon belirtileri olduğunu düşünüyorsanız, doktorunuza başvurmak önemlidir. Sizi uzman destek için bir ruh sağlığı ekibine yönlendirebilirler.

Depresyon tedavileri şunları içerir:

• bilişsel davranışçı terapi (CBT) gibi konuşma terapileri
• seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI) adında bir antidepresan türü Depresyon tedavisi hakkında daha fazla bilgi alabilirsiniz.

Akne İçin Destek

British Dermatologlar Derneği, Akne Desteği yürüten bir hayır kurumudur. Akne hakkında tavsiyelerde bulunur ve akneyi kapatma hakkında bir bölüm içerir.

Ayrıca, web’de akne hakkında gayri resmi olarak işletilen mesaj panoları ve bloglar da bulunmaktadır. Akne ile yaşamanın diğer insanların deneyimlerini okumak destekleyici olabilir.

Örneğin, talkhealth, ücretsiz bir akne destek ve bilgi topluluğu sunmaktadır.

Makyaj

Makyaj, yaraları kapatmaya yardımcı olabilir ve özellikle yüzdeki yaralar için oldukça faydalıdır.

Yaraları kapatmak için özel olarak tasarlanmış kamuflaj makyajı eczanelerde reçetesiz olarak mevcuttur. Ayrıca Aile Hekiminizden tavsiye alabilirsiniz.