Shungite Nedir?

Shungite, alternatif tıp uygulamalarında sıkça kullanılan, karbonca zengin, metalik siyah bir taştır. Birçok kişi shungite’i bir iyileştirici kristal gibi görse de teknik olarak bir “mineraloit”tir. Bu doğal madde bir minerale benzer ancak minerallerin yapısal ve kimyasal özelliklerini tam olarak karşılamaz.[1] Çoğu shungite, Rusya’nın Karelia bölgesindeki Sunga isimli bir köyden gelir ve yüzyıllardır iyileştirici özellikleri ve su arıtma becerisiyle bilinir.[2]

Günümüzde, shungite taşı savunucuları bu taşın şifa verdiğini, negatif enerjileri temizlediğini, zararlı radyasyonu bloke ettiğini ve içme suyunu arındırdığını savunmaktadır. Karbon içeriği ve benzersiz formu sayesinde shungite zararlı patojenleri yok edebilir ve su içerisindeki bakteri ve virüsleri ortadan kaldırabilir.[1] Fakat, shungite’in sağlık üzerinde olumlu bir etki bıraktığına, stresi azalttığına veya sizi elektromanyetik alanlara (EMF) karşı koruduğuna dair sağlam kanıtlar bulunmamaktadır.

Bilim, shungite’in faydaları ve riskleri ile ilgili neler söylüyor, işte bir inceleme.

Karbon Nedir?

Karbon, tüm canlıları oluşturan kimyasal bir elementtir. Dünya’nın karbonunun çoğu, bir fosil yakıt olan ve enerji üretmek için yakılan kömür gibi kayaçlarda ve tortularda bulunur.[3] Yüksek karbonlu fosil yakıtlar gibi, shungite de milyarlarca yıl boyunca çürüyen ölü bitki ve hayvan maddelerinden kaynaklanmış olabilir. Bununla birlikte, shungite’in gerçek kökeni tam anlaşılamamıştır ve bir gizem olarak kalmaktadır.[1]

Shungite’ın Faydaları

Shungite ile zenginleştirilmiş su içmenin veya bu taşı elinizde tutmanın sağlığa faydaları olduğuna dair çok fazla bilimsel kanıt bulunmamaktadır. Çoğu iddia deneyime dayalıdır veya sağlam araştırmalardan yoksundur. Shungite’ın karbon içeriği değişiklik gösterebilir ve bu da patojenleri emmedeki etkinliğini değiştirebilir.

En yaygın bulunan shungite yaklaşık %30 karbon içerir. “Asil elit” olarak da adlandırılan yüksek karbonlu shungite genellikle %90’a kadar karbon içerir ve pürüzsüz bir yüzeye sahiptir. Ham shungite %60 karbon içerir ve kuvars veya pirit gibi diğer minerallerin katmanlanmaları şeklinde gözle görülür kusurları vardır.]1][2]

Shungite’ın potansiyel faydalarının ardındaki çok sınırlı bazı bilimsel bulgular şunlardır:

Bakteri ve Virüsleri Yok Etmeye Yardımcı Olabilir

Shungite, içerdiği fullerenler sayesinde antibakteriyel ve antiviral özelliklere sahiptir. Fullerenler, içi boş karbon nanoyapıları (CNS) oluşturan 60 karbon atomu içeren küresel moleküllerdir. Laboratuvar araştırmaları, shungite’taki CNS’lerin patojenleri iki şekilde yok edebildiğini göstermektedir:[4]

• Bakteri ve virüslerin hücre duvarlarına zarar vermek
• Mikropların elektron kaybetmesine (negatif yüklü parçacıklar) neden olarak ölmelerine yol açmak

Ancak, shungite’ın bakteri ve virüsleri öldürme yeteneğinin enfeksiyonları veya hastalıkları tedavi etmeye yardımcı olabileceğine dair sağlam bir kanıt yoktur. Shungite suyunun topikal olarak uygulanmasının, içilmesinin veya shungite taşları ile meditasyon yapmanın bakteri ve viral enfeksiyonları tedavi edebileceğini gösteren pratik bir insan çalışması bulunmamaktadır.

Suyu Arıtmaya Yardımcı Olur

Shungite’ın su arıtım yöntemi olarak uzun bir geçmişi vardır ve shungite suyu (shungite taşı ile aşılanmış su) içmek hastalıklara ve sağlık sorunlarına neden olabilecek zararlı patojenlerin giderilmesine yardımcı olabilir. 2017 tarihli bir incelemeye göre, shungite’ın bakteri ve virüsleri yok eden karbon yapısı, aynı zamanda bu mikropları su kaynaklarından da uzaklaştırabilir.[4] Ancak, bir uyarı var: Araştırmacılar, özellikle taş doğru şekilde yıkanmazsa, shungite’ın suya ağır metal salabileceğini bulmuşlardır.[5]

Çalışmalar, daha düşük karbon seviyelerinin shungite’ın arıtma etkilerini azaltabileceğini de gösteriyor. 2022’deki bir çalışma, %28 karbonlu shungite ile yapılan shungite suyunun zayıf antibakteriyel özelliklere sahip olduğu sonucuna varmıştır. 24 saat sonra, shungite suyu Escherichia coli (E. coli), Streptococcus uberis (S. uberis), ve Pseudomonas aeruginosa (P. aeruginosa) gibi bakterileri ortadan kaldırmıştır. Ancak, shungite suyu Staphylococcus aureus (S. aureus) bakterisini veya Canda albicans (C. albicans) mayasını yok edememiştir.[6]

Duygusal Stresi Azaltabilir

Shungite ile meditasyon yaparsanız veya farkındalık (mindfulness) çalışmaları uygularsanız, stresinizin azaldığını hissedebilirsiniz. Ancak, meditasyon kanıtlanmış bir stres azaltma yöntemi olduğu için, bu durumun shungite’tan kaynaklanması pek olası değildir.[7] Diğer şifalı taşlar ve kristaller gibi, shungite taşlarının stresi ve strese bağlı iltihabı azaltmaya yardımcı olduğuna inanan kişiler plasebo etkisini deneyimliyor olabilirler.[8]

Plasebo etkisi, bir kişinin bir şeyin olumlu sonuçlar vereceğine inanması durumudur. Sonuç olarak, olumlu bir etki deneyimlerler. Çalışmalar, plasebo etkisinin beyninizin tedaviden ziyade inançlarınıza tepki vermesine neden olduğunu göstermektedir.[9] Bununla birlikte, shungite’ın duygusal stresi doğrudan azaltabileceğine veya negatif enerjiyi emebileceğine dair hiçbir kanıt yoktur.

EMF’lerden Kaynaklanan Oksidatif Stresi Azaltabilir

Shungite savunucuları, bu taşın güneş ışığı ve elektronik cihazlardan gelen radyasyonun yol açtığı, hücrelere zarar veren oksidatif stresten insanları korumaya yardımcı olabileceğini de iddia etmektedir. Ancak, bu iddiayı destekleyecek herhangi bir insan araştırması bulunmamaktadır.

2017 yılında yapılan bir hayvan çalışması, shungite’ın farelere uygulanmasının, ultraviyole (UV) radyasyona bağlı cilt hasarını ve iltihaplanma belirteçlerini azaltmaya yardımcı olduğunu bulmuştur.[10] 2003 yılından kalma bir başka hayvan çalışması ise, shungite kalkanları kullanmanın fareleri radyasyona neden olan, oksidatif stres yoluyla vücuda zarar veren EMF emisyonlarından korumaya yardımcı olduğunu öne sürmektedir.[11] Shungite’ın radyasyonun neden olduğu oksidatif stresi ve iltihabı azaltabileceğini kanıtlamak için hala insan araştırmalarına ihtiyaç bulunmaktadır.

Shungite Nasıl Kullanılır?

Shungite’ın su arıtımı dışında pek fazla fayda sağlama olasılığı düşük olsa da shungite’ı günlük yaşamınıza dahil etmenin yolları şöyle:

• Shungite ile zenginleştirilmiş içme suyu: Shungite taşını suda bekletmek veya shungite su filtresi kullanmak, suyun arıtılmasına ve bazı mikropların giderilmesine yardımcı olabilir.[5]
• Meditasyonda shungite kullanımı: Meditasyon veya yoga sırasında shungite taşlarını etrafınıza yerleştirin. Meditasyon sırasında shungite’ı elinizde de tutabilirsiniz.
• Shungite’ı yanınızda taşıyın: Çantanızda veya cebinizde shungite taşıyabilir veya shungite taşlarından yapılmış takıları kullanabilirsiniz.
• Shungite’ı EMF kaynaklarının yakınına yerleştirin: İnsanlar üzerinde yapılan araştırmalar shungite’ın radyasyondan koruduğunu kanıtlamasa da shungite’ı Wi-Fi yönlendiricileri gibi elektronik cihazların yakınına yerleştirebilirsiniz.
• Evinizi dekore edin: Diğer kristaller gibi, shungite’ı estetik görünüm ve olası faydaları için evinizin her yerine ve yatağınızın yakınına yerleştirebilirsiniz.

Shungite Suyu Nasıl Yapılır?

Shungite suyu içmek istiyorsanız, dikkatli olun. Shungite suyunun su arıtımından başka kanıtlanmış bir faydası yoktur. (Hatırlatma: Shungite suyu aynı zamanda suya ağır metaller de sızdırabilir!)

Yine de shungite suyunu denemek istiyorsanız, olabildiğince fazla ağır metali temizlemek için şu adımları izleyin:[5]

• Shungite taşınızı (veya taşlarınızı) suyun altında iki dakika boyunca yıkayın.
• Yıkama işlemini beş kez tekrarlayın.
• Shungite’ınızı 1:10 oranında beş gün boyunca suda bekletin. Her gün suyu değiştirin.
• Shungite’ı beş gün boyunca beklettikten sonra bir demliğe, çay poşetine veya doğrudan kabınıza yerleştirin. Üzerini suyla kaplayın ve 24 saat daha bekletin.
• Shungite’ı çıkarın ve shungite suyunuz içime hazır.

Shungite Güvenli Mi?

Shungite ile zenginleştirilmiş su içmek riskli olabilir ve içmek için güvenli kabul edilen belirli bir shungite suyu miktarı yoktur. Shungite suya batırıldığında nikel, bakır, çinko, kurşun, arsenik ve kadmiyum gibi toksik ağır metaller salabilir. 2020 yılında yapılan bir çalışma, shungite’ın beş gün boyunca suda yıkanmasının ağır metal seviyelerini azaltabileceği sonucuna varmıştır.[5] Shungite suyu içerken, taşı yutmaktan da kaçınmalısınız. Ağır metalleri yutmanın yanı sıra, shungite taşını yutmak boğulma veya mide ve bağırsaklarınızı tahriş etme riski de oluşturabilir.

Genel olarak, shungite’ın diğer kullanımları güvenli kabul edilir. Shungite taşını üzerinizde takı olarak bulundurmak veya evinizde sergilemek güvenlidir. Bununla birlikte, shungite taşları tamamlayıcı bir terapi olmalıdır. Yani shungite, sağlık sorunları için kanıtlanmış tıbbi bakım ve tedavilerle birlikte kullanılmalıdır. Shungite taşları, diğer sağlık tedavilerinin yerine kullanılmamalıdır.

Hızlı Bir Özet

Shungite, kendine özgü bir karbon yapısına sahip siyah bir taştır. Şifalı kristaller gibi, shungite de sıklıkla her derde deva bir tedavi olarak pazarlanmaktadır. Ancak, shungite’ın sağlık sorunlarını iyileştirebildiğine, duygusal stresi azalttığına ve Elektromanyetik Alan (EMF) etkisine karşı koruma sağlayabildiğine dair yeterli kanıt bulunmamaktadır. Yine de shungite’ı meditasyon ve farkındalık (mindfulness) çalışmalarınıza dahil etmenin bir zararı olmaz.

Shungite’ın kanıtlanmış tek faydası, karbon yapısının virüsleri ve bakterileri yok ederek suyu arıtmaya yardımcı olmasıdır. Bununla birlikte, bu taşın suya ağır metal salabilme ihtimali yüzünden shungite suyu içmek güvenli olmayabilir. Ağır metal seviyesini azaltmak için araştırmacılar, shungite suyu yapmadan önce bir ölçek shungite’ı 10 ölçek suda (suyu her gün değiştirerek) beş gün boyunca bekletmeyi öneriyorlar.[5] Sağlık sorunlarınız varsa ve shungite’ı yaşam tarzınıza dahil etmek istiyorsanız, mutlaka doktorunuzla görüşün. Shungite kullanımı asla rutin sağlık kontrollerinizin yerine geçmemelidir.

Kaynaklar

ethicwater.com.tr, makalelerimizdeki gerçekleri desteklemek için hakemli çalışmalar da dahil olmak üzere yalnızca yüksek kaliteli kaynakları kullanır.

1. Sýs M, Bártová M, Bartoš M, Švancara I, Mikysek T. Elektroanaliz için umut verici bir elektrot malzemesi olarak Shungite (mineralize karbon). Malzemeler (Basel). 2023; 16(3):1217. doi:10.3390/ma16031217
2. Skrypnik L, Babich O, Sukhikh S, et al. Karelya shungite’nin antioksidan, sitotoksik aktivitesi ve adsorpsiyon özelliklerinin fizikokimyasal yöntemlerle incelenmesi. Antioksidanlar (Basel). 2021; 10(7):1121. doi:10.3390/antiox10071121
3. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi. Karbon döngüsü nedir?
4. Al-Jumaili A, Alancherry S, Bazaka K, Jacob MV. Karbon nanoyapılarının antimikrobiyal özelliklerinin gözden geçirilmesi. Malzemeler (Basel). 2017; 10(9):1066. doi:10.3390/ma10091066
5. Jurgelane I, Locs J. İçme suyunun arıtılması için Shungite uygulaması – Doğru seçim mi?. J Su Sağlığı. 2021; 19(1):89–96. doi:10.2166/wh.2020.139
6. Türk S, Tamm T, Mändar H, Raal A, Laurson P, Mäeorg U. (2022). Shungite suyunun mikrobiyolojik ve kimyasal özellikleri. Estonca Acad Sci. 2022; 71(4):361. doi:10.3176/proc.2022.4.06
7. Hwang WJ, Lee TY, Lim KO ve diğerleri. Dört günlük yoğun farkındalık meditasyon eğitiminin (Templestay programı) strese dayanıklılık üzerindeki etkileri: randomize kontrollü bir çalışma. Psikol Sağlık Med. 2018; 23(5):497–504. doi:10.1080/13548506.2017.1363400
8. Ulusal Tamamlayıcı ve Bütünleştirici Sağlık Merkezi. Plasebo etkisi.
9. Bahis TD, Atlas LY. Plasebo etkilerinin sinirbilimi: Bağlam, öğrenme ve sağlığı birbirine bağlamak. Nat Rev Neurosci. 2015; 16(7):403-418. doi:10.1038/nrn3976
10. Sajo MEJ, Kim CS, Kim SK, Shim KY, Kang TY, Lee KJ. Tüysüz farelerde ultraviyole B ışınlamasına bağlı cilt hasarına karşı shungite’nin antioksidan ve antienflamatuar etkileri. Okside Med Hücre Uzun Ömürlü. 2017;2017:7340143. doi:10.1155/2017/7340143
11. Kurotchenko SP, Subbotina TI, Tuktamyshev II, Tuktamyshev ISh, Khadartsev AA, Yashin AA. Sıçanların elektromanyetik ışınlaması sırasında mineral schungite’nin koruyucu etkisi. Boğa Exp Biol Med. 2003; 136(5):458-459. doi:10.1023/b:bebm.0000017092.52535.f8