Su Yumuşatıcı Nedir ve Nasıl Çalışır?
Su yumuşatıcı, Türkiye’nin evlerindeki en yaygın su kaliteli sorunlarından biri olan su sertliğine neden olan mineralleri giderir. Sert su, ev aletlerini bozar, banyo ve mutfaklarda film gibi sabun kalıntısı bırakır ve saçı ile cildi kurutur. TR’nin %85’inden fazlası yemek pişirmek, temizlik yapmak ve banyo yapmak için sert suya güvendiğinden, su yumuşatıcılar ev tesisatlarını ve cihazlarını korumak için önemli bir amaca hizmet eder.
Su yumuşatıcı, erken bozulmuş su ısıtıcılarını, kireçli musluk başlarını ve sabunlu kalıntıları temizlemekle geçen saatleri değiştirmekten kurtarır. Bir su yumuşatıcıya yatırım yapmak, evinizi ve mülkünüzü korurken zamandan, enerjiden ve paradan tasarruf sağlar.
Su Yumuşatıcı Nedir?
Bir su yumuşatıcı, iyon değişimi adı verilen bir süreçle sertliğe neden olan kalsiyum ve magnezyum minerallerini suyunuzdan uzaklaştıran, tüm evi kapsayan bir su arıtma sistemidir. Su yumuşatıcılar, en yaygın ve yıkıcı su sorunlarından biri olan sert su sorununu ortadan kaldırır. Sert su, ev tesisatına ve cihazlara zarar verir, boruları tıkar; bulaşık makinelerinin, kahve makinelerinin ve buz makinelerinin ömrünü kısaltır. Suyun sıcaklığı ne kadar yüksek olursa, o kadar fazla kalsiyum ve magnezyum sertleşir ve sıcak su ısıtıcınızın içinde katı tortular oluşturur. Eğer sert su bölgesinde yaşıyorsanız, su ısıtıcınız sanki patlamış mısır pişiriyormuş gibi bir ses çıkarabilir. Bunun nedeni, tartarın ısıtma elemanına yapışmış olmasıdır. Isıtıcının sıcaklığı arttıkça ve tank genişledikçe, ısıtma elemanları üzerinde kabuklaşan kireçli kaya birikintileri çatlamaya ve gerilmeye başlar.
Su yumuşatıcı olmadan, çamaşırlar solgun görünmesini önlemek için ekstra deterjan gerektirir. Bulaşıklar, bulaşık makinenizden çizgili ve lekeli olarak çıkar. Duş perdelerinizde filmimsi tabaka birikir, sabun ve şampuanınız köpürmez. Sert suda banyo yapmak cildinizi kaşıntılı ve kuru, saçlarınızı cansız ve yapış yapış bırakır. Sert suyun zararlı yan etkilerini temizlemek için gereken zaman, enerji ve para bunaltıcı olabilir. Tüm evi kapsayan bir su yumuşatıcı, sert suyun bir eve getirdiği birçok sorunun çözümüdür.
Su Yumuşatıcı Nasıl Çalışır?
Su yumuşatıcı, iyon değişimi adı verilen bir işlemle kalsiyum ve magnezyumu sudan uzaklaştırır. Sert su mineral tankına girdiğinde, yuvarlak reçine boncuklarıyla dolu bir yataktan akar. Genellikle polistirenden yapılan bu plastik boncuklar, bir sodyum iyonu ile yüklenir. Reçine boncukları anyonlardır, yani negatif yüke sahiptirler. Kalsiyum ve magnezyum mineralleri ise onları katyon yapan pozitif bir yüke sahiptir. Zıt yükler birbirini çektiği için, minerallerin negatif yükü, reçine boncukların pozitif yüküne çekilir. Sert su reçineden geçerken, boncuklar mineral iyonlarını yakalar ve onları sudan uzaklaştırır. Boncuk mineral iyonunu tuttuğunda, sodyum iyonu serbest bırakılır. Reçine kolonu, mineral tankından geçerken sudaki tüm sertliği giderir ve yumuşatılmış su evinize akar.
Su Yumuşatıcılar Neden Bazı Bölgelerde Yasaklı?
Su yumuşatıcılar, drenaja yolladıkları tuzlu atık su nedeniyle bazı bölgelerde yasaklanmıştır. Bir yumuşatıcı bir rejenerasyon (yenilenme) döngüsünden geçtiğinde, reçine boncuklarının yeniden şarj edilmesinde kullanılan tuzlu su döngünün sonunda boşaltılmalıdır. Bu, belediye su şebekesini tuzla kirletir ve tuz, arıtılması özellikle zor bir kirleticidir. Tarımda kullanılan yeniden değerlendirilmiş atık su da yüksek seviyelerde tuz içerdiğinde hasara neden olabilir.
Bir Su Yumuşatıcının Parçaları Nelerdir?
Bir su yumuşatıcı üç bileşenden oluşur: bir kontrol vanası, bir mineral tankı ve bir tuzlu su (brine) tankı. Bu üç parça sert sudaki mineralleri gidermek, su akışını izlemek ve periyodik olarak rejenerasyon (yenilenme) işlemiyle sistemi temizlemek için birlikte çalışır.
1. Mineral Tankı
Mineral tankı, sert suyun yumuşatıldığı bölmedir. Su besleme hattı sert suyu tanka besler. Su, su sertleştiren kalsiyum ve magnezyum iyonlarını bırakarak reçine boncukları yatağından sızar. Su tanktan yumuşak olarak çıkar ve borularınızdan ev aletlerinize doğru akar.
2. Kontrol Vanası
Kontrol vanası, mineral tankından ve evinize giren su miktarını ölçer. Vana, mineral tankına giren suyun hacmini takip eden bir sayaç barındırır. Sert su mineral tankından akarken, reçine boncukları sodyum iyonlarını sertlik iyonları ile değiştirir. Zamanla bu, reçinenin suyu etkili bir şekilde yumuşatma kapasitesini tüketir. Boncuklar kalsiyum ve magnezyum iyonlarını gidermek için mineral içeriği ile çok fazla yüklenmeden önce, kontrol vanası otomatik olarak bir yenilenme döngüsü başlatır. Bu maksimum kapasite, kontrol vanasının yerleşik bilgisayarında önceden programlanmıştır ve evinizin büyüklüğü, oturan kişi sayısı ve suyunuzun sertliği gibi çeşitli faktörlere dayanır. Kontrol vanaları talebe bağlı kontrolörlerdir, bu da su yumuşatma ünitelerinin son derece verimli olmasını sağlar.
3. Tuzlu Su (Brine) Tankı
Tuzlu su tankı, su yumuşatma sisteminin yenilenmesine yardımcı olur. Mineral tankının yanında duran daha kısa bir tanktır. Salamura tankı, reçine boncukların pozitif yükünü geri kazandırmak için yüksek oranda konsantre tuz çözeltisi tutar. Tuzlu su tankına pelet veya blok şeklinde manuel olarak tuz eklenir. Bunlar tankın dibindeki suda çözülür. Kontrol vanası reçinenin yumuşatma kapasitesinin azaldığını tespit ettiğinde, yoğun tuzlu su çözeltisi tanktan çekilir ve mineral tankındaki reçineden geçirilir. Tuzlu su tankında tuz biterse, üniteden geçen su artık yumuşatılmayacaktır.
Su Yumuşatıcı Rejenerasyonu Nasıl Çalışır?
Su yumuşatma yenilenme döngüleri, reçine boncuklarını yüksek konsantrasyonlu bir tuzlu su çözeltisiyle doldurur, sertlik minerallerini temizler ve bunları sistemden dışarı atar. Reçine boncuklar yeniden şarj edilir ve sertlik minerallerini gidermeye devam etmek için hazır hale getirilir. Reçine boncukları son derece dayanıklıdır ve suyunuzu yirmi yıl veya daha uzun süre boyunca etkili bir şekilde yumuşatabilir. Su yumuşatıcılar, iki yöntemden biriyle yenilenir: paralel-akış (aşağı akışlı tuzlama) veya ters-akış yenileme (yukarı akışlı tuzlama).
Paralel-akış Yenilenme Döngüsü
Paralel-akış yenileme döngüsünde, tuzlu su çözeltisi, servis akışıyla aynı yönde mineral tankına girer. Tuzlu su çözeltisi, reçine boncuklarının yatak derinliği boyunca aşağı akar ve bir iyon değişimi işlemi yine gerçekleşir, ancak bu kez tersine. Tuzlu su, taneciklerin üzerinden akarken, tuzlar onları magnezyum ve kalsiyum iyonlarını sodyum iyonu karşılığında salmaya zorlar. Tuzlu su, reçineden geçerken, giderek daha konsantre hale gelen bir sertlik mineral dalgası oluşur ve sistemin tamamından akar.
Tuzlu su çözeltisi, yataktan daha fazla sertlik minerali iterken, sürekli mineral değişimi ve yenileme iyonlarının yeniden değişimi gerçekleşir. Su tanktan çıktığında çözeltisinin gücü önemli ölçüde azalır. Bir paralel-akış rejenerasyon döngüsünde, en yüksek yüklü boncuklar tankın üstündeki olanlar olacaktır. Paralel-akış yenilemesi, yenilenme sürecini tamamlamak için ters-akış yenilemeye göre daha fazla su ve tuz kullanır.
Ters-akış Yenileme Döngüsü
Ters-akış yenilenme döngüsünde, su, genellikle suyun çıktığı yerden, mineral tankının altından tanka girer. Ters-akış döngüsü, tuzlu suyu reçine yatağından yukarı doğru çalıştırır, bu işlem genellikle reçine boncukların en az tükendiği yer olan alttan başlar. Bu, yenilenme döngüsü sırasında yeniden değişime başlayan daha az sertlik minerali olduğu anlamına gelir. Yumuşatıcı ilk olarak sert suyla temas ettiği yer olan reçine yatağının tepesine ulaştığında, tuzlu su daha az tükenir. Ters-akış sirkülasyonlu bir su yumuşatıcı, paralel-akış sirkülasyonundan %75 daha az tuz ve %66 daha az su kullanır. Ayrıca yeniden şarj eden sodyum iyonlarını daha adil bir şekilde dağıtır. Bir ters-akış döngüsünde, en yüksek yüklü boncuklar, suyun eve çıkmadan hemen önce tankın dibinde olacaktır. Bu işlemi kullanan sistemler, yüksek verimli su yumuşatıcılar olarak bilinir.
Su Yumuşatıcılar Neyi Arıtır?
Su yumuşatıcılar, sert sudaki kalsiyum ve magnezyum iyonlarını gidermek için tasarlanmıştır. Kalsiyum (Ca2 +) ve magnezyum (Mg2 +) iki su sertliğine neden olan mineraldir. İyon değişimi işlemi ayrıca pozitif yüklü iyonları (katyon olarak da bilinir) çekecek ve ortadan kaldıracaktır. Bunlara demir ve mangan gibi diğer mineraller de dahildir.
Su yumuşatıcı demiri arıtır mı?
Su yumuşatıcılar, düşük miktarlarda ve demirin çoğu çözünür halde olduğunda demirli demiri (çözünmüş demir) giderir. Demir suyun rengini koyulaştırır ve tuvaletinizde, küvetinizde ve lavabolarınızda gözle görülür lekeler bırakır. Ferrik demir (çözünmez demir) bir yumuşatıcı ile çıkarılması daha zordur. Ferrik demir reçine yatağında birikecek ve yenileme döngüsünün ters yıkanmasına direnecektir. Bu, yumuşatılmış suyunuzda demir darbeleri oluşturabilir ve reçine boncukların gücünü azaltabilir. Çözünmüş demir oksijene maruz kaldığında oksitlenir ve ferrik demire dönüşür.
Bu nedenle, bir su yumuşatıcı demiri çözünmüş halinde giderse de suyunuzda yüksek demir seviyeleri varsa, bir kısmı kaçınılmaz olarak çözünmez bir duruma dönüşecektir. Su yumuşatıcınız büyük miktarlarda demir işliyorsa, yumuşatıcı yatağınızı temizlemek ve reçine boncuklarınızın ömrünü uzatmak için Rust Out gibi kimyasal bir çözüm kullanmak zorunda kalabilirsiniz. Demir en iyi şekilde bir demir filtresi veya ters ozmoz gibi daha kapsamlı bir filtrasyon sistemi ile sudan uzaklaştırılır.
Su yumuşatıcısından çıkan su içilir mi?
Evet, yumuşatılmış su içmek güvenlidir. İyon değişimi işlemi sırasında, reçine boncukları sertlik minerallerini tutarken suya sodyum salarlar, ancak yumuşatılmış sudaki sodyum miktarı sağlıksız değildir ve aslında yaygın olarak düşünülenin çok altındadır. Örneğin orta sertlikte suya sahipseniz, litre başına 30 mg (yaklaşık 86 ppm), her bir litre suya sadece 37 miligram sodyum eklenir. Bu, önerilen günlük sodyum alımının %2’sinden daha azdır. Bir dilim beyaz ekmeğin yaklaşık 170 miligram sodyumu vardır ve bir dilim pizzanın yaklaşık 640 miligram sodyumu vardır. Günlük yiyeceklerle karşılaştırıldığında, su yumuşatıcıların eklediği sodyum miktarı önemsizdir.
Su yumuşatıcı tarafından eklenen sodyum miktarı, azaltılan sertlik minerallerinin sayısıyla doğrusal olarak ilişkilidir. Sudaki her miligram sertlik için, yumuşatıcı iki miligram sodyum salar. Bu, yalnızca aşırı sert suya sahip bir bölgede yaşıyorsanız sorun haline gelir. Suyunuzun sertlik seviyesi 400 ppm’den fazlaysa, içtiğiniz ve yemek pişirdiğiniz suyu arıtmak için bir ters ozmoz sistemi kurmak isteyeceksiniz. Ters osmoz sistemleri, suyu sudaki hemen hemen tüm çözünmüş katıları ve tuzları ortadan kaldırabilen yarı geçirgen bir membrandan geçirir. Doktorunuz, kan basıncı veya böbrek problemleri nedeniyle sodyum alımınızı azaltmanızı önerdiyse, yumuşatıcınızdan sonra bir ters ozmoz sistemi kurmanız da önerilir.
Su Yumuşatıcıya İhtiyacım Var Mı?
Kireç tortularıyla kaplı borulardan dolayı basınç kaybı yaşıyorsanız veya kuru saç, sert çamaşırlar ve sonu gelmeyen cihaz tamir masraflarıyla uğraşıyorsanız, bir su yumuşatıcıya ihtiyacınız var demektir. Sert su kendiliğinden geçmeyecek bir sorundur ve sert suyun getirdiği maliyetler artmaya devam edecektir. Su yumuşatıcı olmadan, cihazlar kaçınılmaz olarak beklenen ömürlerinden daha kısa sürede arızalanacaktır. Borularınızda kireç birikmeye devam ederse, su akış hızınız azalmaya devam edecek ve tüm evde su basıncını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacaksınız. Sert su, su yumuşatıcı olmadan su ısıtıcılarını harap eder, ısıtıcı suyu ısıtmak için daha fazla enerji kullanması gerektiğinden enerji faturalarınız artar. Su kaynağınız sertse, eviniz su yumuşatıcı ile korunana kadar sürekli tekrarlanan onarım ve değişim döngüsü devam edecektir.
Su Yumuşatıcı Ne Kadara Mal Olur?
Tam kapsamlı ev tipi bir su yumuşatıcının maliyeti ortalama 600 ila 1.500 ABD doları arasındadır. Eviniz, sert suya sahip bir bölgedeyse, su yumuşatıcı bir lüks değil, evinize yapılmış önemli bir yatırımdır. Evinizin büyüklüğü ve suyunuzun sertliği, sizin için doğru olan su yumuşatıcı boyutunu ve modelini etkiler. Yüksek fiyat etiketine rağmen, su yumuşatıcıların 20 yıl veya daha uzun süre dayandığını unutmayın. Aynı zamanda çok düşük aylık işletme maliyetlerine sahiptirler. Çalışmak için başucu alarm saatinden daha az elektrik gerektirirler.
Uygun şekilde ters yıkanması koşuluyla su yumuşatıcı reçinesi 20 yıldan fazla dayanabilir. Oluşan tek gerçek aylık masraf, tuzlu su tankını tuzla doldurmaktır. Endüstri standardı, standart verimli bir yumuşatıcı kullanan dört kişilik bir hanenin ayda yaklaşık 20 kg tuz kullanacağıdır. Bununla birlikte, yüksek TDS içeriğine ve demir seviyelerine sahip su, etkili bir şekilde yumuşatmak için daha fazla tuz gerektirecektir. 20 kilogramlık bir sodyum klorür peleti torbasının fiyatı 10-25 ABD doları arasında değişir. Yüksek verimli bir ters akışlı tuzlama ünitesine yükseltme, daha da az tuz kullanacaktır.
Sert suyun neden olduğu günlük masraflar ve hayal kırıklıklarıyla karşılaştırıldığında, bir su yumuşatıcı sonuç olarak size önemli miktarda para kazandıracak bir yatırımdır. Zamanla, sert suyun sıradan maliyetleri hızla artmaktadır. En kötü durumlarda, sıhhi tesisat armatürlerini, kahve makineleri ve çamaşır makineleri gibi sıcak su kullanan cihazları ve hatta evinizin tüm tesisatını değiştirmeniz gerekebilir. Su yumuşatma sistemi maliyeti, zaman içinde tasarruf edilen para ve enerji ile fazlasıyla dengelenir.
Su Yumuşatıcıların Avantajları
Su yumuşatıcılar, aşağıdaki yönlerden diğer su arıtma sistemlerine göre üstündür.
- Suyu etkili bir şekilde yumuşatırlar Su yumuşatıcılar, evinize güvenilir ve verimli bir şekilde yumuşak su sağlayabilen tek sistemdir. Tuzsuz su yumuşatıcıları, sert suyun bazı etkilerini hafifletebilirken suyu gerçek anlamda yumuşatmazlar; kuru cilt, bulaşıklarınızda çizgiler ve kırılgan saçlarla sizi baş başa bırakırlar. Ters ozmoz sistemleri, su sertleştirici mineralleri ortadan kaldırabilir; ancak sert suyu sürekli olarak bir ters ozmoz sisteminden geçirmek membrana ciddi zarar vererek sistemin kullanım ömrünü kısaltabilir.
- Cihazları korurlar Su yumuşatıcılar, kireç birikmesinden kaynaklanan cihaz hasarını önler. Su ısıtıcıları üzerindeki etkiler özellikle kötüdür, çünkü kireçle kaplanmış ısıtma elemanları suyu ısıtmak için daha fazla çalışmak zorundadır. Cihazlar kirece maruz kaldıkça ömürleri kısalır, normalden daha erken değiştirmenizi gerektirirler. Bir su yumuşatıcı sadece bir su arıtma sistemi değil, aynı zamanda evinizin sağlığı için bir yatırımdır.
- Temizliği Kolaylaştırır Sert su, sabunun köpürmesini önler, cildinizi kaşıntılı ve saçlarınızı kırılgan bırakır. Su bir yumuşatıcı ile işlendiğinde, bu etkiler artık sorun olmaktan çıkar. Yumuşak su, bulaşıklarınızı, çamaşırlarınızı ve kendinizi yıkarken daha az sabun ve deterjan kullanmanıza olanak tanır.
- On yıldan fazla dayanır Su yumuşatıcılar 20 yıla kadar sürebilir ancak ortalama ömür 15 yıldır. Sistem düzgün bir şekilde kurulup bakımı yapılırsa, sadece sistemin tuz kaynağını yenilemekle uğraşırsınız. Kireç hasarı nedeniyle cihazlarınızı erken değiştirme maliyetiyle karşılaştırıldığında, bir su yumuşatıcının ilk ve bakım maliyetleri değerli bir yatırımdır.
Su Yumuşatıcıların Dezavantajları
Bir su yumuşatıcı kullanmanın birçok avantajı olsa da her durum için uygun olmayabilirler. Çoğu zaman, su yumuşatıcıların dezavantajları, düşük kaliteli yumuşatıcıların sonucudur veya su yumuşatıcılar hakkındaki yaygın yanılgılarla ilgilidir. Aşağıda, su yumuşatıcılarla ilgili bazı dezavantajlar veya yanlış anlamalar yer almaktadır.
- Suya çok fazla sodyum koyabilir İyon değişimli su yumuşatıcılar tuz kullandığından, yumuşatılmış suya sodyum iyonları girer. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (CDC) göre, bir kişinin günde tüketmesi gereken maksimum sodyum miktarı günde 2300 miligramdır. Yoğun işlenmiş gıdaların yaygınlığı nedeniyle, ortalama bir Amerikalı halihazırda günde yaklaşık 3400 miligram tüketmektedir. Bu tuzlu beslenmenin üzerine daha fazla sodyum eklemek, aşağıdakileri içeren uzun vadeli sağlık sorunlarına katkıda bulunabilir:
- Yüksek tansiyon
- Kalp hastalığı
- Böbrek taşları
- Böbrek hastalığı
- Felç
Sudaki sodyum içeriği ayrıca septik sistemin daha az verimli hale gelmesine neden olabilir. Septik tankta çok fazla veya çok az sodyum, tanktaki atıkları parçalayan bakterileri öldürebilir. Bu bakteriler olmadan, septik tank çok hızlı dolar ve içindekiler çevredeki toprağa taşabilir.
Potasyum klorür gibi sodyum klorür peletlerine alternatifler mevcuttur, ancak bunların maliyeti sodyumdan önemli ölçüde fazladır. Alternatif bir tuz kullanmadan sudan sodyumu çıkarmanın en etkili yolu bir ters ozmoz sistemidir. Bu sistemler, hemen hemen tüm diğer kirleticilere ek olarak, neredeyse tüm sodyumu sudan uzaklaştırır. Ters ozmoz sistemleri, kullanım noktası filtrasyon sistemleridir, yani kurulumları, içmek ve yemek pişirmek için kullandığınız suyu arıtmak için lokalize edilebilir. Bu, diğer musluklarınızdan akan suyun, septik tankınızda hastalıklara neden olabilecek sodyum içerdiği anlamına gelir. Evinizdeki tüm sudan sodyumu arındırmanız gerekiyorsa, tüm evi kapsayan bir ters ozmoz sistemi düşünün.
- Kurulumu ve bakımı pahalı Tüm evi kapsayan bir su sistemi size binlerce dolara mal olabilir ve sistemdeki tuzu değiştirmek de yılda birkaç yüz dolar tutabilir. Sert suya sahip bölgelerde yaşayan birçok kişi maliyeti bir su yumuşatıcı satın almamak için bir neden olarak görebilir, ancak cihazlar içerisinde sert su kullanmanın maliyeti daha önemli olabilir. Sert su, su akışını azaltan ve cihazlara zarar veren sızıntılara neden olabilecek kireç oluşumuna neden olur. Bölgenizdeki sert su, cihazlara zarar verecek kadar önemliyse, bir su yumuşatıcı kullanmak, evinizde sert su kullanmaktan çok daha uygun maliyetli olabilir. Dahası, tedavi edilmezse, sert su cihazlarınıza zarar vermeye devam ederek, ekipmanın zamanından önce değiştirilmesine sonsuz bir döngüye yol açacaktır, bu da yumuşatıcının ilk maliyetlerini yatırımınıza değer hale getirir.
- Mineral alımını azaltmak Kalsiyum ve magnezyum sağlıklı bir vücudu korumanın vazgeçilmezidir, ancak su yumuşatıcılar bunları sudan uzaklaştırır. Belirli seviyelerde mineral alımı gerektiren sıkı diyetler uygulayanlar için, bir su yumuşatıcı bu hedeflere içme suyu yoluyla ulaşılmasını engeller. Bununla birlikte, vücudunuzun mineral alımının ana kaynağı her zaman yiyecek olmalı, su değil. Süt ürünleri, soya fasulyesi ve yeşil yapraklı sebzeler gibi kalsiyum açısından zengin yiyecekler yemek, kalsiyum ve diğer mineraller için içme suyuna güvenmekten çok daha fazla etkiye sahip olacaktır.
- Septik sistemi aşırı yükleyebilir Yenilenme (rejenerasyon) döngüsü sırasında su yumuşatıcılardan boşalan su, septik tankınız eviniz için zar zor yeterli büyüklükteyse, septik sistemin hidrolik olarak aşırı yüklenmesine neden olabilir. Düşük kaliteli su yumuşatıcılar, ihtiyaçlarından daha fazla yenilenebilir ve septik performans sorunlarına neden olma olasılıkları daha yüksektir. Yüksek kaliteli bir su yumuşatıcı satın almak, yumuşak sudaki sodyum seviyelerini azaltabilir ve septik tankınızın taşmasını önleyebilir.
- Atık su üretir Ortalama bir su yumuşatıcı yılda yaklaşık 30,000 litre (8,000 galon) su israf eder. Bu önemli bir su hacmi gibi görünebilir, ancak düşündüğünüz kadar müsrifçe değildir. Çevre Koruma Dairesi’ne (EPA) göre, ortalama bir ev günde yaklaşık 1,150 litre (300 galon) su kullanıyor. Yılda 30,000 litrelik su, günde yaklaşık 82 litreye karşılık gelir. Bu, evinize bir su yumuşatıcı eklemenin, evinizdeki kişilerin ortalama günlük su tüketimini yaklaşık yüzde 8 artırabileceği anlamına gelir. “Atık su” terimine rağmen, su yumuşatıcıların tahliye ettiği suyun mutlaka israf edilmiş olarak görülmemesi gerekir. Su yumuşatıcı olmadan, cihazlar arızalanabilir, önemli miktarda suyu boşa harcayan sızıntılara ve akış sorunlarına neden olabilir. Sert su hasarından dolayı yeni cihazlar satın almak sadece cüzdanınızı etkilemekle kalmayacak, çevresel yönü de göz önünde bulundurulmalıdır. Birçok potansiyel su yumuşatıcı alıcısı atık suyun çevresel etkisi konusunda endişelenir, ancak bu cihazları yaratmanın ve yok etmenin çevresel etkisi de göz ardı edilmemelidir.
Su Yumuşatıcı Nasıl Kurulur
Bir su yumuşatıcı, suyun eve giriş noktasına olabildiğince yakın kurulmalıdır. Bu, tesisatınızın ve cihazlarınızın büyük çoğunluğunun yumuşatılmış suyun faydalarından yararlanmasını sağlar. Sert su en büyük hasarı sıcak su cihazlarına verdiği için, su yumuşatıcınızın su ısıtıcınızdan önce konumlandırıldığından emin olmak özellikle önemlidir. Yumuşatıcıyı bodrum veya garaj gibi kuru, düz bir yere kurmak isteenecektir. Sistem, ana su hattına, sistemi çalıştırmak için elektrik prizine ve yenilenme döngüsünden gelen tuzlu su çözeltisinin bir tahliyesine yakın olmalıdır.
Çoğu yumuşatıcıda, giriş ve çıkışa yerleşik bir baypas bulunur. Sisteme bir çeşit bakım yapmanız gerektiğinde veya kurulum yaparken bile bir valfi çevirerek yumuşatıcıyı baypas edebilirsiniz.
Su Yumuşatıcı Kurma Adımları
- Su yumuşatıcıyı konumlandırın. Yumuşatıcının doğru konumlandırıldığından emin olun. Giriş, su kaynağına bağlanmalı ve çıkış, sıcak su cihazlarının yönüne bakmalıdır.
- Evinizin ana hattındaki su kaynağını kapatın. Kurulum işlemi sırasında sızıntıların oluşmasını önlemek için, evinize su beslemesini kapatın. Su ısıtıcınızın su beslemesinin kapalı olduğundan ve üniteye giden elektriğin kapalı olduğundan emin olun.
- Borularınızı boşaltın. Evinizin su besleme borularından tüm suyun çıkmasını sağlamak için yakındaki muslukları veya evinizin alt katındaki muslukları açın.
- Su besleme ana hattını kesin. Boru kesiciler kullanarak su giriş borusunu kesin. Bu, tüm evi kapsayan bir filtreleme ünitesidir, bu nedenle giriş ve çıkış hatlarını doğrudan ana su hattına bağlamanız gerekir.
- Boruları ölçün, kesin ve bağlayın. Su yumuşatıcınıza herhangi bir boru takmadan önce, borularınızı sığacak şekilde ölçün ve kesin. Bakır boru kullanıyorsanız, plastiği eritmemek için üniteyi baypas vanasına bağlamadan önce tüm nipeller ve rakorlar üzerinde lehim yapın. Tüm dişleri tesisatçı bandı ile kapatın. PEX gibi plastik borular da kullanılabilir. Ek adaptörler gerektirebilse de esnek borularla çalışmak çok daha kolaydır ve size zaman ve lehimleme zahmetinden kurtaran geçı-bağlantı parçalarını (push-to-connect) kullanabilir.
- Tahliye hortumunu kelepçeleyin. Su yumuşatıcının, yenilenme döngüsünden sonra tükenmiş tuzlu su çözeltisini boşaltması gerekir. Tahliye hortumunu güvenli bir şekilde sıkıştırın ve özel bir tahliye deliği yer drenajı ya da yardımcı lavabo gibi, içine yerleştirin. Hortumun atık suyun geri çekilmesini önlemek için, tüm tahliye hortumlarında bir hava boşluğu bulunmalıdır. Hortumun ucu, tahliye deliğinin en az iki inç (5 cm) üzerinde olmalıdır. Bunu sağlamak için bir hava boşluğu kullanılabilir ve yerel sıhhi tesisat kurallarına bağlı olarak gerekebilir.
- Taşma borusunu bağlayın. Taşma boruları, salamura tankının taşmamasını ve taşmamasını sağlayan ek bir önlemdir. Bu hortumun özel yerleşimi için üreticinin talimatlarına bakın. Taşma borusu ayrıca bir hava boşluğu da gerektirebilir.
Su Yumuşatıcı Ne Zaman Değiştirilir
Su yumuşatıcılar tipik olarak 15 yıllık bir kullanım ömrüne sahiptir. Ancak, su yumuşatma sistemleri düzgün bir şekilde bakımı yapıldığında çok daha uzun süre dayanabilirler. Tuzlu su tankının asla tuzsuz kalmamasını sağlamak ünitenin ömrünü uzatacaktır. Reçine yatağının yüksek seviyelerde demir ve manganezden korunması da sistemi erken arızalanmaya karşı korur. Demir, reçineyi kirletir ve iyon değişim performansını düşürür.
Reçine temizleyiciler, rejenerasyon döngüsünü iyileştirir ve reçine boncuklarını su sertleştiren minerallerden arındırmaya yardımcı olur. Reçine, bakımı iyi yapıldığı takdirde 10 ila 20 yıl dayanabilir. Ancak, yüksek klorlu su, boncukların iyon değişim kapasitesini hızla tüketir. Yüksek tortu seviyeleri de kontrol vanasındaki filtrelerin ve enjektörlerin zamanından önce arızalanmasına neden olabilir. Özellikle bolca kir ve pislik içeren kuyu suyundaysanız, su yumuşatıcınızın önüne bir tortu filtresi yerleştirmek akıllıca olacaktır. Aşırı sert suyla (600mg/L üzeri) yaşıyorsanız, sisteminiz orta sertlikte suyu yumuşatan bir sistem kadar uzun ömürlü olmayabilir.
Bir su yumuşatıcının değiştirilmesi için belirli bir zaman çerçevesi belirlemeyi zorlaştıran birçok faktör vardır. Ünite on yaşından büyükse ve yumuşatma performansının düştüğünü fark ederseniz, yeni bir sisteme yatırım yapmanın zamanı gelmiş olabilir.
Tuzsuz Su Yumuşatıcı Nedir?
Tuzsuz bir su yumuşatıcı aslında suyu yumuşatmaz. Su yumuşatıcı olarak da bilinen bu sistemler, su sertliğini gidermek için iyon değişimi yerine şablon destekli kristalleşme (Template Assisted Crystallization – TAC) kullanır. TAC, çözünmüş kalsiyum ve magnezyum minerallerini mikro kristallere dönüştürmek için küçük küresel boncuklar kullanır. Bu kristaller yüzeylere tutunamaz, böylece borularda kireç oluşumunu engeller. Tuzsuz su yumuşatıcılar suyu yumuşatmaz; bunlar kireç önleyici sistemlerdir. Bu sistemler hem kireci önlemede hem de önceden var olan kireci ortadan kaldırmada etkili olsalar da su yumuşatmanın sağladığı birçok faydayı sağlamazlar.
Sertlik minerallerini sudan uzaklaştırmak yerine, sertlik minerallerini dönüştürürler ve sudaki yüksek kalsiyum ve magnezyum seviyelerini bırakırlar. Bu, daha parlak çamaşırlar ve daha temiz bulaşıklar gibi su yumuşatmanın birçok faydasını görmeyeceğiniz anlamına gelir. İstenilen temizliği elde etmek için hala ek deterjan kullanmanız gerekecek. Duşunuzun ve musluklarınızın etrafında yine sabun köpüğü birikecektir. Bununla birlikte, duş başlıklarınız ve musluklarınız kireçli birikimlerden korunacak ve borularınızdaki basınç ve akışın geri geldiğini göreceksiniz.
Su Yumuşatıcı Alternatifleri
Su yumuşatıcılar, sudaki sertlik minerallerini gidermede en iyi sistemler olsa da ürettikleri tuzlu atık su nedeniyle bazı bölgelerde yasaklanmıştır ve sakinleri alternatif aramaktan başka seçenek bırakmaz. Su yumuşatıcının mükemmel bir alternatifi olmasa da bazı sert su sorunlarını çözen birkaç seçenek bulunmaktadır.
Tuzsuz Su Yumuşatıcılar
Su yumuşatıcılar, suyu sertleştiren mineralleri kristalize etmek için şablon destekli kristalleştirme (Template Assisted Crystallization – TAC) yöntemi kullanır. Bu kristalleşme, suyun borularda ve cihazlarda kireç oluşumunu önler, ancak işlem görmüş su yumuşatılmaz. Su yumuşatıcılar bu mineralleri sudan uzaklaştırmak için iyon değişim reçinesi kullanırken, su yumuşatıcılar kireçlenmeyi önlemek için bunları fiziksel olarak değiştirir.
Kireç oluşumunu engelleme dışında, bir su yumuşatıcının faydaları bir su yumuşatıcı için geçerli değildir. Sertlik mineralleri sudan arıtılmadan, çamaşırlar sert ve solgun çıkacak, bulaşıklar sabun lekelerine sahip olacak ve sabun köpük oluşturacak ve düzgün köpürmeyecektir. Bu, su yumuşatıcıları su yumuşatıcılar için ideal bir alternatif yapmaz.
Ters Ozmoz Sistemleri
Teknik olarak, bir ters ozmoz (RO) sistemi suyu yumuşatır ancak sert suyu sürekli olarak RO filtrelerinden geçirmek, zarın normalden çok daha hızlı bozulmasına neden olur. Bir ters ozmoz sisteminden en yüksek verimliliği elde etmek için, RO membrandan akan su önceden yumuşatılmış olmalıdır. Sonuç olarak, bir RO sistemi bir su yumuşatıcısına iyi bir alternatif değildir. Aksine, RO sistemleri bir su yumuşatıcı ile kullanıldığında mükemmeldir.