Demir ve Mangan Giderimi, Demir ve mangan, kuyu sularında yaygın olarak bulunan minerallerdir ve borular, armatürler ve ev aletlerinde çeşitli estetik etkilere neden olabilirler.
Burada, özel kuyular için en iyi demir ve mangan giderme yöntemlerini ele aldık.
Öne Çıkanlar:
- Demir ve mangan, ABD genelinde kayalarda ve topraklarda bulunan iki mineraldir.
- Demir ve manganı gidermek için kullanılan bazı yöntemler arasında filtrasyon, kimyasal oksidasyon, hava enjeksiyonu/oksidasyonu, greensand filtrasyonu, iyon değişimi ve potasyum permanganat yer alır.
- Demir ve mangandan arındırılmamış su, boruları ve ev aletlerini tıkayabilir, kahverengi, turuncu veya siyah lekeler bırakabilir ve suya metalik bir tat verebilir. Bu nedenle, suyunuzdan demir ve mangandan arındırılması önerilir.
Kuyu Suyunda Demir ve Mangan Nedir?
Demir ve mangan, kuyu suyunda yaygın olarak bulunan iki kirleticidir.
Her iki mineral de yeryüzü kabuğunda bol miktarda bulunur ve genellikle sığ kayalar ve topraklarda yer alır.
Su, yerin altındaki bir akifere sızarken, yol boyunca demir ve mangan parçacıklarını toplar. Bu su daha sonra özel kuyulara su sağlamak için kullanılır.
Kuyunuzdaki demir ve mangan seviyeleri, yerel jeolojiniz, kuyunuzun konumu ve bölgede toprağı veya zemini etkileyebilecek olaylar (örneğin sel) gibi çeşitli faktörlere bağlıdır.
Suyunuzda Demir ve Mangan Olduğunu Nasıl Anlarsınız?
Kuyu suyunuzda demir ve mangan varsa, muhtemelen şu belirtileri fark edeceksiniz:
- Armatürler ve ev aletlerinde kahverengi, turuncu veya siyah lekeler
- Suyunuzda metalik tat
- Kırmızı veya kahverengi tonlarında su, ya da suyunuzda turuncu benekler
Suyunuzda demir ve mangan olduğunu kesin olarak bilmenin ve bu kirleticilerin miktarını öğrenmenin en iyi yolu, suyunuzu test ettirmektir.
Özel bir kuyu kullanıyorsanız, yerel yetkiliniz size zaman zaman ücretsiz veya indirimli su testleri sunabilir.
Ya da tercih ettiğiniz bir laboratuvarla iletişime geçebilir ve su örneğinizi demir ve mangan testi için gönderebilirsiniz.
Kuyudan Çıkan Suda Demir ve Mangan Giderimi
En İyi 6 Yöntem İşte kuyu suyundan hem demir hem de manganı gidermenin en iyi yolları:
1) Hava Enjeksiyonu/Oksidasyonu
Hava enjeksiyonu/oksidasyonu, demir ve mangan gidermenin en popüler yöntemlerinden biridir.
Bu sistem, su kaynağındaki demir ve manganı okside etmek için bir hava kabarcığı kullanır. Oksidasyon süreci, mineralleri ferrik (çözünmez) forma dönüştürerek, bunların çıkarılmasını kolaylaştırır.
Su daha sonra, çözünmez partikülleri oksitleyen ve hapseden bir medya yatağından (birm veya mangan greensand gibi) geçer, böylece sistemden çıkan su neredeyse tamamen demir ve mangandan arındırılmış olur.
Sonuç olarak, medya yatağı demir, mangan ve diğer kirleticilerle (hidrojen sülfür gibi) doygun hale gelir ve sistem, kirleticileri temizlemek için bir geri yıkama döngüsü gerçekleştirir. Bu sırada oksijen kabarcığı da yenilenir.
Artıları:
- Hava enjeksiyonu/oksidasyonunun büyük bir avantajı, kimyasal içermeyen bir süreç olmasıdır, bu nedenle suya zararlı bir şey eklemez.
- Bu tür sistemler hızlı oksidasyon sağlar ve suyun oksijenin etkisini göstermesi için özel bir tankta tutulmasına gerek yoktur.
- Hava enjeksiyonu, demir ve manganı azaltmada son derece etkilidir; demir konsantrasyonlarını 20-30 PPM’ye kadar (tipik bir kuyu suyu kaynağında bulabileceğinizden çok daha fazla) ve manganı 10 PPM’ye kadar hedefler.
- Sistem kendini geri yıkadığı için, bakım için fazla çaba harcamanıza gerek kalmaz ve medyanın ömrü yaklaşık 7-10 yıl uzar.
Eksileri:
- Hava enjeksiyon sistemleri pahalıdır, genellikle başlangıçta binlerce dolara mal olabilir.
- Bu sistemler, demir bakterilerini tedavi etmek veya gidermek için kullanılamaz (medya üzerinde bir sümüksü tabaka oluşmasına ve kirletici giderme yeteneklerini etkilemesine neden olabilir).
2) KDF Filtre Sistemi
Demir ve mangan gidermek için kartuş bazlı bir filtrasyon sistemi kullanmayı tercih ediyorsanız, en az bir filtre aşaması olarak KDF kullanan tüm ev tipi kuyu suyu sistemini tercih edin.
KDF-85, demir (5 PPM’ye kadar) ve mangan gidermek için en iyi KDF medyasıdır.
Bu filtre sisteminin ideal olarak pas parçacıklarını (ferrik demir) yakalayacak bir tortu filtresi de kullanması gerekir.
KDF filtre kartuşları demir, mangan ve diğer kirleticilerle dolduğunda, ömrünün sonuna ulaşacak ve yeni kartuşlarla değiştirilmesi gerekecektir.
Artıları:
- Kartuş bazlı KDF filtre sistemleri, düzenli geri yıkama gerektirmez, bu nedenle su israfı yapmaz.
- Kuyu suyu için kullanılan çoğu çok aşamalı tüm ev filtreleri, KDF kartuşunu bir tortu filtresi ve aktif karbon filtresi ile birleştirir ve suyunuzdaki diğer kirletici gruplarını hedefler.
- Kartuş filtrasyon sistemi kurmak, genellikle tank bazlı oksidasyon sistemini kurmaktan daha kolaydır ve filtreleri değiştirmek hızlı ve kolaydır.
- Kartuş sistemi, demir ve mangan gidermenin en ucuz tüm ev yöntemidir.
Eksileri:
- KDF kartuşları geri yıkanamadığından, daha kısa ömürlüdür ve sık sık (yaklaşık yılda bir) değiştirilmesi gerekir.
- KDF filtrasyon sisteminin ek bakımı, uzun vadeli maliyetlerin daha yüksek olmasına neden olur.
3) Kimyasal Oksidasyon
Kimyasal oksidasyon, çözünen demir ve manganı gidermek için tank bazlı bir su arıtma çözümüdür.
Bu yöntem, kimyasal bir besleme pompası ile su kaynağına enjekte edilen klor dioksit veya hidrojen peroksit gibi kimyasal bir oksitleyici madde kullanır.
Klor, demir ve manganı oksitler ve bu kimyasallar daha sonra bir kum filtresi kullanılarak sudan uzaklaştırılır. Kum filtresi, zaman zaman çökeltilmiş kirleticileri gidermek için geri yıkanmalıdır.
Genellikle, suyun içilebilir güvenli olmasını sağlamak için kimyasal oksitleyici maddeyi iz seviyelere indiren son bir aktif karbon filtre medyası kullanılır.
Artıları:
- Kimyasal enjeksiyon sistemleri son derece etkilidir ve 8 PPM’ye kadar demir ve manganı azaltmalıdır.
- Demir ve manganı oksitlemek için kimyasal kullanmanın ek faydası, suyu dezenfekte etmesidir. Klor gibi kimyasallar, çoğu su arıtma sisteminin gideremediği demir bakterilerini de yok edebilir, bu da kum filtresinin tıkanmasını önler.
- Kimyasal oksidasyon, demir ve mangan için düşük bakım gerektiren bir başka tedavi yöntemidir. Sadece yeterli klor çözeltisi olduğundan emin olmanız ve kum filtresini her 7-10 yılda bir değiştirmeniz gerekir.
- Klor uygun fiyatlıdır ve çoğu mağazada kolayca bulunabilir.
Eksileri:
- Kimyasal oksidasyonda oksidasyon süreci anında gerçekleşmez. Kimyasalın istenen etkiyi göstermesi için suyun bir tankta yaklaşık 20 dakika bekletilmesi gerekir.
- Klorlama, suyun içinde organik madde bulunduğunda dezenfeksiyon yan ürünleri üretir. Bu kanserojen kimyasallar genellikle son filtrasyon medyası tarafından tamamen giderilemez.
4) Greensand Filtrasyonu
Greensand filtrasyon medyası, çözünür mangan ve demiri sudan gidermek için bir oksitleyici madde olmadan bağımsız olarak kullanılabilir.
Bu demir ve mangan oksidasyon yöntemi, glaukonit adlı aktif bir madde kullanır. Bu madde, genellikle diğer malzemelerle birleştirilerek iyon değişim özelliklerine sahip siyahımsı yeşil bir ürün oluşturur. Bu özellik, çözünür mangan ve demiri adsorbe edebilme yeteneği kazandırır.
Su, filtre malzemesinden geçtiğinde, çözünür mineraller medya içine çekilir. Bu mineraller daha sonra çözünmez formlarına dönüştürülür ve geri yıkama sırasında medyadan temizlenir.
Artıları:
- Filtre medyası, otomatik geri yıkama ile kendini yeniler, bu nedenle filtre kartuşlarını değiştirme konusunda endişelenmenize gerek kalmaz.
- Greensand filtreleri, medyayı başka bir oksitleyici maddeyle birleştirmedikleri için genellikle diğer yöntemlerden daha ucuzdur; oksidasyon ve filtrasyon aynı yerde gerçekleşir.
- Bu filtrasyon yöntemi, su kalitesini kimyasal eklemeden artırarak 15 PPM’ye kadar demir ve çözünmez manganın çoğunu gidermede yeterince etkilidir.
Eksileri:
- Greensand filtreler için bakım biraz daha fazla çaba gerektirir. Filtre medyasını zaman zaman potasyum permanganat çözeltisi ile yenilemeniz gerekir.
- Su pH’ı 6.8’in altındaysa, suyu önceden işlemden geçirmeniz gerekir, çünkü bu durum filtrenin demir ve/veya mangan giderme yeteneğini azaltacaktır.
5) İyon Değişimi
Kuyu suyunuz oksijene maruz kalmamışsa ve yalnızca düşük seviyelerde çözünür ferrous demir ve mangan içeriyorsa, bu kirleticileri gidermek için bir iyon değişim sistemi (örneğin bir su yumuşatıcı) kullanabilirsiniz.
İyon değişim süreci, istenmeyen iyonları su kaynağında estetik etkiler yaratmayacak iyonlarla değiştirmeyi içerir. Bir su yumuşatıcı, kalsiyum ve magnezyum minerallerini sodyum veya potasyum iyonları ile değiştirir.
İyon değişim su yumuşatıcıları ayrıca düşük seviyelerde çözünmüş demir ve manganı (genellikle 3 PPM’ye kadar) azaltabilir. Sistemin etkili bir şekilde çalışmasını sağlamak için sodyum tankını tuz veya potasyum klorür ile doldurmanız gerekir.
Su yumuşatıcısını demir ve mangan giderme için yalnızca bu minerallerin suyunuzda düşük seviyelerde bulunması durumunda kullanmalısınız. Aşırı demir, yumuşatıcının reçinesini bozabilir, bu da yumuşatma yeteneklerini ve ömrünü kısaltabilir.
Artıları:
- İyon değişimi, su sertliğini ve düşük demir ve mangan konsantrasyonlarını giderir, bu nedenle fazla mineralli sert kuyu suyu için harika bir iki yönlü çözüm sağlar.
- Su yumuşatma sistemi kendini geri yıkar, bu nedenle reçineyi sık sık değiştirme konusunda endişelenmenize gerek kalmaz.
- Bu tedavi yöntemi kimyasal içermez ve su kaynağınıza yalnızca doğal katkı maddeleri (sodyum veya potasyum) ekler, bu da içme suyu kalitesine zarar vermez.
Eksileri:
- Aşırı demir veya mangan, yumuşatıcı reçinesini bozarak performansını ve ömrünü olumsuz etkiler.
- Suyunuz düşük seviyelerde mangan ve demir içerse bile, yine de iyon değişim reçinesini pas temizleyici ile sık sık temizlemeniz gerekebilir.
6) Potasyum Permanganat
Potasyum permanganat, mangan ve demir oksidasyonu için kullanılan bir başka kimyasaldır.
Bu inorganik bileşik, potasyum hidroksit ve mangan oksit cevherinden yapılır ve hem demiri hem de manganı etkili bir şekilde oksitleyerek, bu kirleticilerin giderilmesini sağlar (genellikle mangan greensand medyası ile).
Potasyum permanganat, 10 PPM’ye kadar çözünmüş demir ve manganı azaltmak için kullanılabilir.
Artıları:
- Potasyum permanganat ve mangan greensand kombinasyonu, demirle kirlenmiş suyu arıtmak için idealdir.
- Potasyum permanganat, mangan greensand filtresiyle birlikte kullanıldığında sonuç daha etkili olur çünkü oksidasyon işlemi filtrenin içinde devam edebilir.
- Klor enjeksiyonunda olduğu gibi, sistem kendini geri yıkar, bu da filtrenin ömrünü uzatır ve yeni medya ihtiyacını azaltır.
Eksileri:
- Optimum dozu elde etmek zor olabilir. Tüm demir ve manganı oksitlemek için yeterli potasyum permanganat gereklidir, ancak bu kimyasalın fazla kullanılması suyunuzu pembe-mor bir renge dönüştürebilir.
- Potasyum permanganat, klor kadar uygun fiyatlı veya yaygın olarak bulunabilir değildir.
Neden Suyunuzdan Demir ve Mangan Gidermelisiniz?
Artık suyunuzdan demir ve manganı nasıl gidereceğinizi biliyorsunuz, peki neden bunu yapmalısınız?
İşte birkaç neden:
Demir ve Mangan Suyunuzun Tadı Üzerinde Etkilidir
Demir ve manganın sudaki en büyük etkisi, suyun tadını ve kokusunu kötüleştirmesidir.
Bu kirleticiler, suya hoş olmayan metalik bir tat verir. Ayrıca, duş alırken veya banyo yaparken sudaki demir ve manganı koklayabilirsiniz.
Mangan ve demir içeren su, aynı zamanda hoş olmayan kahverengi, turuncu veya siyah bir renk tonuna sahip olabilir.
Demir ve Mangan Yüzeylerde Leke Bırakır
Sudaki mangan ve demir, küvet, lavabo, duş üniteleri ve temas ettiği diğer yüzeylerde lekeler bırakır.
Armatürlerinizde kırmızımsı kahverengi veya siyah izler fark edebilirsiniz. Demir ve manganla kirlenmiş suyla çamaşır yıkamak da çamaşır eşyalarınızda lekelere neden olur.
Demir ve Mangan Borularınızı ve Cihazlarınızı Tıkayabilir
Aşırı demir ve mangan, borularınızda, armatürlerinizde ve cihazlarınızda birikerek tıkanmalara yol açabilir.
Cihazlarınız ve armatürleriniz demir veya mangan parçacıklarıyla tıkandığında verimli bir şekilde çalışamayabilir ve muhtemelen su akışı ve basıncında azalma yaşarsınız.
Demir ve Mangan Cildiniz ve Saçınız Üzerinde Etkilere Sahip Olabilir
Demir ve mangan, duş alırken cildinizde birikintiler bırakabilir.
Rutin olarak demir veya manganla kirlenmiş suyla duş almak veya banyo yapmak, gözeneklerinizi tıkayabilir ve sivilce, kuru ve kaşıntılı cilt sorunlarını artırabilir.
Kuyudan Çıkan Suda Demir ve Mangan Tehlikeli Midir?
Düşük seviyelerde mangan ve demir, kuyu suyunda tehlikeli olarak kabul edilmez.
Ancak, bu minerallerin aşırı miktarda tüketilmesi sağlık üzerinde etkiler yaratabilir ve aynı zamanda sıhhi tesisat sistemlerinde estetik açıdan zararlı etkileri olduğu da bilinmektedir.
Mangan, uzun süre boyunca büyük miktarlarda su yoluyla alındığında, yetişkinlerde ve çocuklarda dikkat, hafıza ve hareket becerilerle ilgili sağlık sorunlarına yol açabilir.
Demir genellikle içme suyunda sağlık riski oluşturmaz, ancak kuyuya zararlı bakterilerin girdiğini gösteren demir bakterileri varsa bu bir sağlık riski olabilir.
Özel kuyular, eyalet veya federal içme suyu standartlarına tabi değildir, bu nedenle kuyu sahibinin suyunu potansiyel olarak tehlikeli kirleticilere karşı test etmesi ve uygun bir su arıtma yöntemiyle bunları gidermesi gerekir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Kuyu suyundaki demir ve mangan tehlikeli midir?
Düşük seviyelerde demir ve mangan tehlikeli olarak kabul edilmez. Ancak, yüksek miktarlarda uzun süreli tüketim, manganın sağlık üzerinde dikkat, hafıza ve motor becerileri gibi etkileri olabilir. Demir ise genellikle sağlık riski oluşturmaz, ancak demir bakterileri suya zararlı olabilir.
2. Demir ve mangan sudan nasıl giderilir?
Demir ve manganı sudan gidermek için en etkili yöntemler arasında hava enjeksiyonu/oksidasyonu, KDF filtre sistemleri, kimyasal oksidasyon, greensand filtrasyonu, iyon değişimi ve potasyum permanganat kullanımı yer alır.
3. Sudaki demir ve manganın belirtileri nelerdir?
Sudaki demir ve mangan, suyunuzun metalik bir tat almasına, kahverengi, turuncu veya siyah lekeler oluşmasına ve cildinizde kuru, kaşıntılı bir his bırakmasına neden olabilir. Ayrıca, suyunuzda kırmızı veya kahverengi tonlarında renklenmeler olabilir.
4. Demir ve mangan sudaki tadı nasıl etkiler?
Demir ve mangan, suyun metalik bir tat almasına neden olur. Bu tat genellikle hoş karşılanmaz ve banyo yaparken ya da duş alırken suyunuzda bu kirleticilerin varlığını koklayabilirsiniz.
5. Kuyu suyu filtrasyon sistemleri ne kadar sıklıkla bakım gerektirir?
Kuyu suyu filtrasyon sistemlerinin bakımı, kullanılan yönteme bağlı olarak değişir. Örneğin, KDF filtre sistemleri yılda bir kez kartuş değişimi gerektirirken, hava enjeksiyonu/oksidasyonu ve kimyasal oksidasyon sistemleri daha az bakım gerektirir, ancak yine de düzenli olarak izlenmelidir.
