Kronik Kurdeşen ve Ruh Sağlığı: Kendi Kendine Bakım İpuçları
Stres ve anksiyeteyi — ki bunlar kronik kurdeşenin yaygın tetikleyicileridir — uykuya odaklanarak, aktif kalarak ve başkalarından destek alarak kontrol altına alın.
Yüzeyde, kronik kurdeşen (aynı zamanda kronik idiyopatik ürtiker olarak bilinir) yalnızca bir rahatsızlık gibi görünebilir.
Ancak, altı haftadan uzun sürebilen kırmızı, kaşıntılı deri kabarcıkları özgüveninize, beden algınıza ve ruh sağlığınıza zarar verebilir. Kronik kurdeşen ve stres birbirini kötüleştiren bir kısır döngü oluşturabilir.
Peki ne yapabilirsiniz? Kronik kurdeşenin ruh halinizi etkilemesini nasıl engelleyebilirsiniz?
Alerji uzmanı Dr. Dylan Timberlake, kronik kurdeşen ve ruh sağlığı arasındaki bağlantıyı anlatıyor ve bu durumla başa çıkmanıza yardımcı olacak bazı kendi kendine bakım ipuçları sunuyor.
Kronik kurdeşen ruh sağlığınızı nasıl etkileyebilir?
Kronik kurdeşen, iki şekilde ruh sağlığınızı etkileyebilir. Birincisi, kronik kurdeşen ruh sağlığınızı ve yaşam kalitenizi etkiler. İkincisi, stres ve anksiyete kronik kurdeşene sebep olabilir veya onu tetikleyebilir.
“Yapılan araştırmalar, kronik kurdeşenle yaşayan insanların yarısından fazlasının yaşam kalitesinde orta ila şiddetli derecede bir bozulma yaşadığını gösteriyor. Kötü uyku, anjiyoödem (deri şişliği) ve kaşıntı ile karşılaşıyorlar” diyor Dr. Timberlake. “Kronik kurdeşeni olan birçok kişi, işe gitmekten ya da topluma karışmaktan utanıyor.”
Aslında, Dr. Timberlake’in belirttiğine göre, kronik kurdeşenle yaşayan kişilerde depresyon ve anksiyete oranı genel nüfusa göre daha yüksek.
Stresin kronik kurdeşeni nasıl etkilediği konusuna gelince, Dr. Timberlake, yalnızca stresli veya kaygılı olduklarında kurdeşen geçiren bir insan grubunun olduğunu vurguluyor. (Diğer olası tetikleyiciler arasında egzersiz, vücut ısısı, sıcak ve soğuk bulunur.)
“Stresli ya da kaygılı olduğumuzda, çekirdek vücut sıcaklığımız yükselir, bu da bazı kişiler için kurdeşenlerinin tetikleyicisi olabilir” diye açıklıyor Dr. Timberlake. “Bu nedenle, kronik kurdeşeniniz olabilir ve bir şeye stresli veya kaygılı olduğunuzda bu durum daha da kötüleşebilir.”
Kendi kendine bakım ipuçları
Kronik kurdeşenle yaşamak bunaltıcı olabilir, bu yüzden kendi kendine bakım, en iyi halinizde olmanıza yardımcı olmak için çok önemlidir. Dr. Timberlake aşağıdaki tavsiyeleri sunuyor:
Uykuya Öncelik Verin
Kronik kurdeşeniniz varsa, uykunuzun kalitesini etkileyebilir. Gecede yaklaşık yedi ila dokuz saat uyumanız gerektiğini biliyorsunuzdur, ancak bu zor olabilir. Uyku sorunlarıyla başa çıkmak için Dr. Timberlake, her gece uygulayacağınız bir uyku rutininin önemini vurguluyor.
“Uykunun çok önemli olduğunu düşünüyorum, çünkü depresyon, anksiyete, gündüz uyuklama ve dikkatli olma konusunda rol oynar” diyor. “Yatmadan önce ılık bir banyo veya sıcak bir duş bile uykuya yardımcı olabilir.”
Bir diğer önemli nokta ise televizyon ve cep telefonlarını yatak odanızdan uzak tutmaktır.
Glukokortikoid alıyorsanız, bu ilaçların kaygı ve kötü uykuya neden olabileceğini unutmayın ve alternatif seçenekler için doktorunuzla konuşun.
Aktif Kalın
Bazı durumlarda egzersiz, kronik kurdeşeninizi tetikleyebilir çünkü vücut sıcaklığınızı yükseltir. Ancak egzersiz aynı zamanda ruh halinizi iyileştiren endorfinleri serbest bırakır.
Egzersizin tetikleyicilerinizden biri olduğunu biliyorsanız, egzersiz yapma şeklinizi değiştirmeniz gerekebilir. Ağırlık kaldırma veya koşu gibi terleten yoğun egzersizler yerine yoga veya yüzme gibi düşük etkili egzersizleri tercih edin.
Alternatif Terapileri Deneyin
Dr. Timberlake, meditasyon ve farkındalık uygulamalarının kronik kurdeşeni olan kişiler için faydalı olabileceğini söylüyor.
“Farkındalık temelli stres azaltma (MBSR) diye bir program var ve amacı vücudunuzu olduğu gibi kabul etmek ve anı yaşamaktır” diye açıklıyor. “Bu, kronik hastalığı olan insanlar için stresi ve kaygıyı azaltmak ve özgüvenlerini artırmak için kullanılabilir.”
Sevdiklerinizle Zaman Geçirin
Ailenizden ve arkadaşlarınızdan destek alın. Kronik kurdeşenle yaşarken onlar sizin için harika bir destek sistemi olabilir.
“Başkalarıyla kurduğumuz bağların önemi hakkında birçok veri var” diyor Dr. Timberlake. “Zor bir dönemden geçiyorsanız, dışarı çıkmak istemiyorsanız ve işe gitmek istemiyorsanız, sevdiklerinizle olan sosyal bağlantıları sürdürmek sizin için çok önemli olacaktır.”
Endişelerinizi sevdiklerinizle paylaşmaktan korkmayın. Zor durumlarda size yardımcı olabilirler ve yalnız hissetmenizi önleyebilirler.
Destek Grubuna Katılın
Kronik kurdeşeni olan diğer insanlarla konuşmak faydalı olabilir. Ortak deneyimlere sahip olabilir ve birbirinize tavsiyelerde bulunabilirsiniz.
“Destek grubu harika bir fikir çünkü kronik kurdeşenle yaşayan insanlarla tanışacaksınız” diyor Dr. Timberlake.
Konuşma Terapisini Düşünün
İşe gitmek ya da topluma karışmakta zorlanıyorsanız, bir ruh sağlığı terapisti ile konuşmanız faydalı olabilir.
“Sosyal izolasyon hakkında sizinle konuşabilir ve kabul etme, kaygı ve depresyonu azaltma konusunda sizinle çalışabilirler” diyor Dr. Timberlake.
Alkolü Sınırlayın veya Kaçının
Dr. Timberlake, kronik kurdeşeni olan tüm hastalarıyla alkol tüketimleri hakkında konuşur çünkü alkol bir tetikleyici olabilir.
“Alkol içtikten sonra hemen kurdeşeninizin patladığını ya da alkol aldığınız zamanlarda daha kötüleştiğini fark ettiniz mi?” diye soruyor Dr. Timberlake. “Eğer bir fark gördüyseniz, alkolü tamamen bırakmanızı tavsiye ederim.”
Hobilere Odaklanın
İster resim yapmak ister kitap okumak ister bahçeyle ilgilenmek olsun, hoşlandığınız hobilere zaman ayırmak ruh sağlığınıza olumlu etki yapabilir. Sevdiğiniz bir şeyi yaparak zaman geçirmek, size bir neşe ve başarı hissi verecektir.
Günlük Tutun
Doktorunuz, potansiyel tetikleyicilerinizi ve kurdeşen yaşadığınız zamanları not almanızı önerebilir. İster kalem ve kâğıt kullanın ister telefonunuzdaki notlar uygulamasını — size en uygun olanı tercih edin.
“Günlük tutmak, kişisel bakım açısından çok faydalı olabilir” diyor Dr. Timberlake. “Belirtilerinizi kaydetmek için bir alan sağlar ama aynı zamanda nasıl hissettiğinizi izlemek için de bir yer sunar.”
Sonuç Olarak?
Kronik kurdeşeniniz varsa, ruh sağlığınıza odaklanmak bu durumla başa çıkmanızın önemli bir parçasıdır. Kimsenin ne yaşadığınızı anlamadığını düşünüyorsanız, çekinmeden doktorunuzla konuşun. Doktorunuz, tedavi seçenekleri önermekten kendi kendine bakım çözümlerine kadar size birçok konuda yardımcı olabilir.
Ve tüm bunları yaşarken, yalnız olmadığınızı ve kendinizi kötü hissetmeyi hak etmediğinizi unutmayın.
“Kronik kurdeşen yaşam kalitenizi etkileyebilir” diyor Dr. Timberlake. “Bunun hakkında doktorunuzla konuşmanızı öneririm, böylece semptomlarınızı kontrol altına almak için birlikte çalışabiliriz. Günlük yaşamınızı iyileştirebilecek birçok ilaç ve tıbbi olmayan seçenek var.”