Keten Tohumu: Neolitik Çağ’dan Gelen Bir Süper Gıda
Keten Tohumu Nedir?
Keten, geniş çapta ilk kez M.Ö. 4.000 ile 2.000 yılları arasında Akdeniz çevresinde ve Orta Doğu’nun bazı bölgelerinde yetiştirilmiştir. Keten yetiştiriciliği muhtemelen Neolitik Çağ’da başlamıştır. Keten, başlangıçta hem besin kaynağı hem de lifleri için yetiştirilmiştir. Bu lifler, keten kumaşı yapımında kullanılır; keten kumaşı giysi ve diğer tekstil ürünlerinin üretiminde önemli bir malzemedir.
Avrupalı kolonistler, keten bitkisini Amerika’ya getirerek giysi üretiminde kullanılan lif kaynağını sağlamışlardır. 1990’lara kadar keten, hem keten kumaşı hem de kağıt üretiminde kullanılmaya devam etmiştir. Besin değeri yüksek keten tohumu yağı, günümüzde hâlâ besin takviyesi olarak ve hayvan yemi olarak kullanılmaktadır.
Günümüzde dünyadaki yağlı tohum keten tedarikinin çoğunu Kanada sağlamaktadır. Diğer önemli üreticiler arasında Rusya ve Arjantin yer alır.
Keten Tohumunun Lezzet Profili
Keten tohumunun tadı, fındıksı, tostumsu ve buğday ruşeymine benzer olarak tanımlanır. Altın keten tohumları, koyu renkli keten tohumlarına göre biraz daha hafif bir tada sahiptir. Ancak bu iki farklı keten tohumu çeşidinin besin profilleri benzerdir.
Keten tohumlarının bayatlama sorunu tadını etkileyebilir. Keten tohumları bayatladığında acı ve yanık bir tat almaya başlar. Bayatlama ışığa maruz kalma nedeniyle hızlanabilir ve keten tohumları 225 derece Fahrenheit’e ulaştığında parçalanmaya başlar.
Keten Tohumunun Sağlık Faydaları
Keten tohumları, sağlıklı bir yaşam için gerekli birçok bileşiği içeren besin değeri yüksek bir besindir:
- Yağ Asitleri: Keten tohumu, tekli doymamış bir yağ asidi olan oleik asit açısından zengindir. Aynı zamanda omega-3 yağ asitleri, özellikle de linoleik asit ve alfa-linolenik asit gibi yağ asitlerini içerir.
- E Vitamini: Güçlü bir antioksidan olan E vitamini açısından zengin olan keten tohumu, hücre zarlarını koruyarak serbest radikallerin zararlarına karşı koruma sağlar.
- B Vitamin Grubu: Keten tohumları riboflavin, tiamin ve folat gibi B-kompleks vitaminleri içerir.
- Mineraller: Keten tohumları mangan, potasyum ve kalsiyum açısından mükemmel bir kaynaktır.
Keten tohumları aşağıdaki sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olabilir:
- Yüksek Kolesterol: İçerdiği yağ asitleri, kötü kolesterolü düşürürken iyi kolesterolü artırmaya yardımcı olur.
- Kanser: Keten tohumlarındaki yağ asitleri, meme, kolon ve prostat gibi çeşitli kanser türlerine karşı koruma sağlar.
- Nöral Tüp Defektleri: Folatlar, hamilelik öncesi ve sırasında tüketildiğinde doğmamış çocuklarda oluşabilecek defektlerin önlenmesine katkı sağlayabilir.
Keten tohumunun besin değerlerinden yararlanmak için öğütülmesi gereklidir; vücudumuz, tam keten tohumlarını sindirip içerdikleri besinleri alamaz.
Keten Tohumunun Yaygın Kullanım Alanları
Keten tohumunu tüketmenin en popüler yollarından biri, tahıllara veya ev yapımı granolaya eklemektir. Yulaf lapasına serpebilir veya yoğurdunuza ekleyerek kıtırlık kazandırabilirsiniz. Ayrıca keten tohumları ve suyu karıştırarak yumurta ikamesi yapabilirsiniz. Kısa raf ömrüne sahip olduğundan, ihtiyacınız kadar keten tohumunu öğütün ve hemen kullanın.