Enerji İçecekleri ve Sporcu İçecekleri

Günümüzde enerji içecekleri ve sporcu içecekleri, çocuklar ve gençler arasında oldukça popüler olsa da içerikleri nedeniyle ciddi sağlık riskleri barındırabilir. Bir anne baba olarak, çocuklarınızla bu içeceklerin potansiyel zararlarını konuşarak anlatmanız önemlidir. Öncelikle siz örnek olmalısınız, sizler sağlıklı içecekleri tercih ederseniz, çocuğunuz da benzer şekilde davranma eğiliminde olacaktır.

Susuz kalmamak ve vücudun ihtiyacı olan sıvıyı karşılamak için en iyi ve güvenli seçenek hâlâ sudur.

Sporcu İçeceği ve Enerji İçeceği Nedir?

Enerji içecekleri

Enerji içecekleri, enerjiyi artırma, yorgunluğu azaltma ve dikkati toplama vaadiyle pazarlanan içeceklerdir. Genellikle kafein, şeker, taurin (bir amino asit), bitkisel özler ve vitaminler içerirler.

Sporcu içecekleri

Sporcu içecekleri ise genellikle su, şeker ve tuz, potasyum, magnezyum gibi elektrolitleri içerir. Yoğun egzersizle çok terlendiğinde kaybedilen elektrolitlerin geri kazanılmasına yardımcı olabilir.

Ancak bu tip içecekler, her zaman gerekli değildir.

Her iki tür de aşırı tüketildiğinde çocuklarda obezite riskini artırabilir ve genel sağlıklarını olumsuz etkileyebilir.

Çocuklar veya Gençler İçin Enerji İçecekleri Güvenli mi?

Enerji içecekleri, yüksek miktarda kafein, şeker ve diğer katkı maddeleri nedeniyle çocuklar ve gençler için önerilmez. Kafein; kahve, çay, çikolata, birçok gazlı içecek ve bazı ilaçlarda bulunabilen uyarıcı bir maddedir. Uyanıklığı artırır ve geçici bir enerji artışı sağlar.

Enerji içeceklerinde 50 mg’dan 200 mg’a kadar kafein bulunabilir. Tek bir kutu enerji içeceği bile çocuğunuz veya genciniz için günlük güvenli kafein sınırını aşabilir.

Enerji içecekleri hiçbir zaman suyun yerine geçmemeli, özellikle susuz kalma durumunda tercih edilmemelidir.

Ne Kadar Kafein Güvenlidir?

İdeal olarak çocuklar hiç kafein almamalıdır. Ancak kafein birçok gıdada bulunduğu için uzmanlar aşağıdaki günlük üst sınırları önermektedir:

• 4-6 yaş: En fazla 45 mg/gün (yaklaşık 1 kutu 330-355 ml gazlı içecek)
• 7-9 yaş: En fazla 62,5 mg/gün (yaklaşık 1,5 kutu gazlı içecek)
• 10-12 yaş: En fazla 85 mg/gün (yaklaşık 2 kutu gazlı içecek)
• 13 yaş ve üzeri: Vücut ağırlığı başına günde en fazla 2,5 mg kafein

Enerji İçecekleri Yan Etkileri Oluşturabilir mi?

Evet, özellikle çocuklar ve gençler yetişkinlere göre daha az kilolu oldukları için kafein gibi uyarıcılardan daha çok etkilenirler.

Bu durum:

• Kalp atış hızında artış
• Yüksek tansiyon
• Baş ağrısı
• Dürtüsellik
• Kaygı
• Sinirlilik
• Uykuya dalma güçlüğü
• Mide bulantısı ve kusma
• İshal

gibi yan etkilere yol açabilir.

Belli sağlık sorunları olan çocuklar için bu riskler daha yüksek olabilir. Ayrıca kafein, bazı ilaçların etkisini de değiştirebilir.

Ergen Çocuğum Enerji İçeceği Kullanıyor, Nasıl Önlem Alabilirim?

Enerji içeceklerinin en tehlikeli kullanım biçimlerinden biri, alkolle karıştırılmasıdır. Alkolün etkilerini azaltacağı sanılan enerji içecekleri, aslında kişinin daha fazla alkol tüketmesine ve riskli davranışlara girmesine neden olabilir.

Çocuğunuza veya gencinize şu mesajları verin:

• Enerji içeceklerini alkolle karıştırmak tehlikelidir.
• Tek başına bile enerji içecekleri ciddi yan etkilere yol açabilir.
• Aç karna enerji içeceği tüketmek, yan etkileri şiddetlendirebilir.
• Enerji içecekleri asla bir öğün yerine geçmez.

Çocuğum Çok Spor Yapıyor, Sporcu İçeceği Gerekli mi?

Çoğu çocuk ve genç için; rutin egzersiz, spor veya oyun sonrası en iyi sıvı kaynağı sudur. Sporcu içecekleri, aşırı terleme ve yoğun antrenman durumunda elektrolit dengesini sağlamak için tasarlanmıştır. Ancak genel günlük aktiviteler, antrenmanlar veya oyunlar için gerekli değildir.

Egzersiz veya oyun sonrası su içmek ve sağlıklı bir atıştırmalık tüketmek, kaybedilen minerallerin geri kazanılmasına yardımcı olur. Böylece tek başına suyun yeterli olmadığı durumlarda bile sporcu içeceğine gerek kalmaz.

Özetleyecek Olursak:

• Çocuklar ve gençler için enerji içecekleri önerilmez.
• Susuzluk için en iyi ve güvenli içecek her zaman sudur.
• Sağlıklı içecek tercihleri yaparak çocuğunuza örnek olun.

Kaynaklar:

Energy and sports drinks in children and adolescents | Canadian Paediatric Society