Asidik Yiyecekler Nelerdir

Asidik yiyecekler, günlük diyetimizin bir parçası olabilir, ancak fazla tüketildiklerinde vücudumuzda bazı istenmeyen etkilere yol açabilirler. pH değeri 4,6’nın altında olan yiyecekler yüksek asidik olarak sınıflandırılır ve bunlar arasında turunçgiller, erik, üzüm gibi meyveler ile domates bulunur. Eğer asidik yiyeceklerin vücudunuza etkisinden endişeleniyorsanız, bu makalede asidik yiyecekleri nasıl sınırlayacağınız, düşük asidik alternatifler ve bu değişikliklerin sağlığınıza nasıl fayda sağlayabileceği hakkında pratik ipuçları bulacaksınız. Asidik yiyeceklerin etkilerinden korunarak daha dengeli bir beslenme alışkanlığı kazanmak için okumaya devam edin!

🌟 Asidiklik Nedir?

Asidiklik, bir maddenin pH değeriyle ölçülür ve bu değer, maddenin asidik, bazik ya da nötr olduğunu gösterir:

• pH 0: Çok yüksek asidiklik (örneğin, akü asidi).
• pH 7: Nötr (örneğin, saf damıtılmış su).
• pH 14: Çok bazik veya alkali (örneğin, sıvı kanal açıcı).

Vücudumuzun farklı bölümleri farklı pH seviyelerine sahiptir. İdeal kan pH’ınız 7,35-7,45 arasındadır ve bu hafif alkalidir. Mide ise yiyecekleri sindirmek için genellikle 3,5 pH seviyesindedir. Ancak diyetinizdeki asidik yiyeceklerin fazlalığı, bu dengeyi etkileyebilir ve bazı sağlık sorunlarına yol açabilir.

🍋 Yüksek Asidik Yiyecekler ve İçecekler

Eğer asiditeyle ilgili sorunlar yaşadığınızı düşünüyorsanız, diyetinizde yapacağınız değişiklikler belirtileri iyileştirebilir. pH seviyesi 4,6 veya altında olan yiyecekler asidik kabul edilir. Vücutta daha fazla asiditeye neden olabilecek ve sınırlamanız gerekebilecek yiyecekler şunlardır:

• Tahıllar
• Şeker
• Bazı süt ürünleri
• Balık
• İşlenmiş gıdalar
• Taze ve işlenmiş etler (örneğin, konserve sığır eti ve hindi)
• Gazlı içecekler ve diğer şekerli içecekler
• Yüksek proteinli yiyecekler ve takviyeler

Hayvansal protein ve süt ürünlerinin vücudun pH’ını değiştirerek kronik hastalıklara yol açtığına dair araştırmalar sınırlıdır. Ancak yeni çalışmalar, bu bağlantıyı daha iyi açıklayabilir veya hayvansal ürünlerin azaltılmasının sağlık için başka nedenlerle faydalı olduğunu ortaya koyabilir.

Asidik Meyveler ve Meyve Suları

Clemson Üniversitesi’nden alınan verilere göre, aşağıda en asidik meyveler pH değerleriyle listelenmiştir:

• Limon suyu (pH: 2,00–2,60)
• Misket limonu (pH: 2,00–2,80)
• Mavi erik (pH: 2,80–3,40)
• Üzüm (pH: 2,90–3,82)
• Nar (pH: 2,93–3,20)
• Greyfurt (pH: 3,00–3,75)
• Yaban mersini (pH: 3,12–3,33)
• Ananas (pH: 3,20–4,00)
• Elma (pH: 3,30–4,00)
• Şeftali (pH: 3,30–4,05)
• Portakal (pH: 3,69–4,34)
• Domates (pH: 4,30–4,90)

Genellikle turunçgiller düşük pH’a sahiptir ve asidiktir. Bu tür meyveler ve meyve suları, ülser veya reflü gibi üst sindirim sistemi sorunları olanlarda belirtileri artırabilir. Meyve sularını içerken pipet kullanmak, dişlerinizle doğrudan temasını önleyerek diş minesini koruyabilir. Eğer meyveler sindirim sorunlarınızı tetiklemiyorsa, günlük tüketilmeleri sağlıklıdır ve kronik hastalık riskini azalttığı gösterilmiştir. Çoğu meyve, başlangıçtaki asidikliğine rağmen vücutta alkalileştirici etkiye sahiptir.

Taze Sebzeler

Taze sebzeler genellikle asidik değildir. İşte bazı sebzeler ve pH değerleri:

• Lahana turşusu (pH: 3,30–3,60)
• Lahana (pH: 5,20–6,80)
• Pancar (pH: 5,30–6,60)
• Mısır (pH: 5,90–7,50)
• Mantar (pH: 6,00–6,70)
• Brokoli (pH: 6,30–6,85)
• Kara lahana (pH: 6,50–7,50)

Asidik İçecekler

Yüksek fosforlu içeceklerden (örneğin bira veya paket kakao ile yapılan sıcak çikolata) kaçınmayı tercih edebilirsiniz. Bunun yerine maden suyu veya gazlı su gibi alternatifler iyi bir seçim olabilir. Alkol içmek istiyorsanız, daha düşük fosforlu kırmızı veya beyaz şarapları tercih edin.

🥑 Düşük Asidik Yiyecekler

Alkali bir diyetin kemik sağlığını iyileştirdiğine dair kesin kanıtlar sınırlı olsa da, Journal of Environmental and Public Health’te yayınlanan araştırmalar, bu diyetin kas kaybını sınırlayabileceğini, hafızayı ve dikkati güçlendirebileceğini ve ömrü uzatabileceğini öne sürüyor. Diyetinize ekleyebileceğiniz bazı alkalileştirici (veya nötr) yiyecek ve içecekler:

• Soya ürünleri (miso, soya fasulyesi, tofu, tempeh)
• Şekersiz yoğurt ve süt
• Çoğu taze sebze (patates dahil)
• Çoğu meyve
• Tuz, hardal ve muskat hariç bitkiler ve baharatlar
• Fasulye ve mercimek
• Kinoa, darı ve amarant gibi bazı tam tahıllar
• Bitki çayları
• Zeytinyağı, avokado, kuruyemiş ve tohumlar gibi yağlar

⚠️ Çok Fazla Asidik Yiyecek Yemenin Etkileri

Protein veya şeker gibi çok fazla asit üreten yiyecek tüketmek, idrarınızda asiditeye ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu, ürik asit taşları adı verilen bir tür böbrek taşının oluşmasına neden olabilir. Ayrıca aşırı asidite, kemik ve kas bozulmasına yol açabilir; çünkü vücut, kanın pH dengesini düzeltmek için kemiklerden kalsiyum çeker.

Koyu renkli gazlı içeceklerde yaygın olan fosforik asit, süt gibi kalsiyum ve protein açısından zengin içeceklerin yerini aldığında kemik yoğunluğunu düşürebilir. Aşırı asidite, kanser, karaciğer sorunları ve kalp hastalığı riskini de artırabilir. Bazı yiyecek ve içecekler, gazlı içecekler veya protein kadar asit üretmez, ancak yine de büyük bir alkalileştirici etkiye sahip değildir. Uzmanlar, tam yiyecek listeleri üzerinde her zaman hemfikir değildir.

Sınırlamanız gereken yiyecekler:

• Mısır yağı
• Şeker, pekmez, akçaağaç şurubu, işlenmiş bal, aspartam gibi tatlandırıcılar
• Tuz
• Mayonez, soya sosu, sirke gibi soslar
• Sert ve işlenmiş peynirler
• Mısır, pirinç, buğday gibi tahıllar
• Kahve

Kemik aşınmasından endişeleniyorsanız, San Diego’daki California Üniversitesi araştırmacıları, 5 gramdan az sodyum bikarbonat almayı öneriyor. Ancak bunu yemek zamanlarında almayın, çünkü sindirimi bozabilir. Diyetle yeterli kalsiyum, D vitamini, fosfor ve magnezyum almak, asidin kemik üzerindeki olumsuz etkilerini dengelemeye yardımcı olabilir.

🛡️ Önleme Yöntemleri

Atık ürünler genellikle asidik olduğundan, San Diego’daki California Üniversitesi araştırmacıları, alkali üreten yiyecekleri (özellikle meyve ve sebzeleri) asidik yiyeceklere 3:1 oranında tüketmeyi öneriyor. Bir yiyeceğin yemeden önceki pH’ı, vücudunuzda dönüştüğü halinden daha az önemlidir.

Nadiren de olsa idrarın pH’ı çok alkali olabilir. Ancak ABD’de aşırı asidite daha yaygın bir sorundur. Bunun nedeni, hayvansal protein, şeker ve tahıl tüketiminin yüksek olması ve reçeteli ilaç kullanımının artmasıdır.

Yaygın Yiyecek ve Malzemelerin pH Değerleri

Not: Çeşitler, yetiştirme koşulları ve işleme yöntemlerine göre değişiklikler olabilir.

Yaygın Malzemeler

• Tereyağı: 6,1-6,4
• Bal: 3,9
• Mısır nişastası: 4,0-7,0
• Pekmez: 5,0-5,5
• Mısır şurubu: 5,0-6,0
• Şeker: 5,0-6,3
• Sirke: 2,0-3,4

🌿 Son Sözler

Alkali diyet, bitkisel gıdalara vurgu yaparak ve işlenmiş yiyecekleri sınırlayarak sağlıklı bir alternatif sunar. Bu diyetin etkisi, vücudun pH’ını değiştirmekten çok bu beslenme tarzından kaynaklanabilir. Daha fazla meyve ve sebze yemek, rafine karbonhidrat, şeker ve süt ürünlerini azaltmak pH dengesini düzenlemeyebilir, ancak genel sağlığınıza pek çok fayda sağlar. Bu yaklaşım, günlük sorunları azaltabilir ve uzun vadeli sağlık risklerini düşürebilir.

Kaynaklar:

• Anon. 1962. Yiyecek ürünlerinin pH değerleri. Food Eng. 34(3): 98-99.
• Bridges, M. A., ve Mattice, M.R. 1939. Temsili yiyeceklerin pH’ının iki binden fazla tahmini. American J. Digestive Diseases, 9:440-449.
• Warren L. Landry, ve diğerleri. 1995. Konserve yiyeceklerin incelenmesi. FDA BAM, AOAC International.
• Grahn M.A. 1984. Güneydoğu Asya’dan asitlenmiş ve düşük asitli yiyecekler. FDA-LIB