Kekik (Oregano): Güçlü Bir Lezzet Kaynağı
Kekik Nedir?
II. Dünya Savaşı’ndan dönen Amerikan askerleri, “pizza baharatı” olarak adlandırdıkları kekik için özel bir sevgiyle dönmüş ve kekik, Amerika’daki baharat raflarının vazgeçilmezi olmuştur.
Diğer birçok ülkede ise kekik, yüzyıllardır hem mutfaklarda hem de tıbbi amaçlarla kullanılan önemli bir bitkidir. Nane ailesinin bir üyesi olan kekik, çok daha hafif bir baharat olan mercanköşkle akrabadır.
Kekik, doğru koşullar altında kolayca ve bol miktarda yetişen çok yıllık bir bitkidir. Dünya çapında popüler olan bu bitki, Akdeniz bölgesine ve Batı ile Güneybatı Avrasya’ya özgüdür.
Kekik Lezzet Profili
Kekik, kuzeni mercanköşkten farklı olarak oldukça güçlü bir tada sahiptir. Diğer otların ve baharatların tatlarını kolayca bastırabileceği için doğru lezzet uyumlarına dikkat ederek kullanmak önemlidir. Güçlü aroması nedeniyle fazla eklemekten kaçınılmalıdır; bir tutam kekik, bir yemekte uzun bir yol kat eder.
Kaliteli kekik, dilde hafif bir uyuşma hissi verecek kadar güçlü bir tada ve ısıya sahip olabilir. Kekik, biberli, keskin ve hafif acı bir tada sahiptir. Cesur mutfaklarda en iyi sonucu verse de, çok çeşitli yiyeceklere güzel bir ısı ve lezzet katmak için kullanılabilir.
Taze Kekik vs. Kurutulmuş Kekik
Kekik Sağlık Faydaları
Kekik, yüksek antioksidan içeriği ile tanınan önemli bir tıbbi bitkidir. Kemik yoğunluğunu koruma ve kemik gelişimini desteklemede önemli bir rol oynayan K vitamini açısından zengindir. Kekik ayrıca anti-enflamatuar özelliklere sahiptir ve güçlü bir antimikrobiyaldir. Yapılan çalışmalar, kekik esansiyel yağının özellikle dirençli bir stafilokok enfeksiyonu türü olan MRSA’yı öldürme yeteneğine sahip olduğunu göstermiştir.
Kekik, aşağıdaki faydalı bileşenleri içerir:
- Lif
- Triptofan
- Demir
- Manganez
- E Vitamini
- Kalsiyum
- Omega yağ asitleri
Yüzyıllardır doğal tıbbın önemli bir parçası olan kekik, birçok sağlık sorununu etkili bir şekilde tedavi edebilir. En yaygın bilinen faydaları arasında:
- Soğuk algınlığı
- Adet krampları
- Kas ağrıları
- Yorgunluk
- Akne
- Kulak ağrıları
- Kepek
- Bağırsak parazitleri
- Bronşit
- Alerjiler
- Ayak mantarı
- Tırnak mantarı
- Diş ağrısı
- Kalp rahatsızlıkları
- Şişkinlik
- Baş ağrısı
Son zamanlarda, Birleşik Arap Emirlikleri Üniversitesi’ndeki biyologlar, kekiğin meme kanseri hastaları için kemoterapiye alternatif bir önleyici tedavi olabileceğine dair bulgular elde etmişlerdir. Araştırmacılar, kekikte bulunan özel bileşenlerin meme kanserinin ilerlemesini yavaşlatabileceğini ya da engelleyebileceğini düşünmektedir.
Daha kapsamlı çalışmalar, kekiğin ne derece etkili bir tedavi olduğunu belirlemek için gereklidir; ancak kekik, sağlıklı ve doğal bir tedavi seçeneği olarak umut vaat etmektedir.
Kekik Kullanım Alanları
ABD’de kekik, İtalyan-Amerikan mutfağının vazgeçilmez bir parçasıdır ve II. Dünya Savaşı sonrası dönen Amerikan askerleri tarafından popüler hale getirilmiştir.
Bu bitki, yüzyıllardır İtalya’nın güney mutfağının temel bir bileşenidir. Güney İtalyan mutfağı, ızgara, kızartılmış veya fırınlanmış sebzelerde, et ve balık yemeklerinde kekik kullanımını gerektirir. Bu bölgede baharatlı yemekler çok popülerdir ve kekik, bu yemeklerin acı ve sıcak tatlarını mükemmel şekilde tamamlar.
Türk mutfağında kekik, özellikle koyun ve kuzu eti yemeklerinde yaygın olarak kullanılır. Kebap ve mangal restoranlarında tuz, karabiber ve kırmızı biberle karıştırılarak bir çeşni olarak sunulur.
Filipinler, Akdeniz ve Latin Amerika’nın geleneksel mutfaklarında da bu bitki yaygın olarak kullanılır. Kekik ayrıca Meksika’nın biber tozlarında ve biberli fasulye yemeklerinde yaygın olarak kullanılır.
Kekiğin Filipinler’deki ilginç bir kullanım şekli, manda eti kaynatılırken eklenmesidir; bu, etin tadını arttırırken güçlü kokusunu da hafifletmeye yardımcı olur.
Yunanistan’da ise kekik en çok, Yunan salatasına karakteristik ve yoğun lezzetini katmak için kullanılır. Ayrıca balık veya et mangalında genellikle kullanılan geleneksel limon-zeytinyağı sosuna da eklenir. Yunan güveçlerinde de sıkça kekik bulunur.
Eğer belirli bir etnik mutfağı denemek ya da favori yemeklerinizi farklı şekillerde tatlandırmak istiyorsanız, kekik size birçok olanak sunar. Her mutfakta bulunması gereken bir baharat olan kekik, özellikle kurutulmuş haldeyken en güçlü tatlardan birini sunar. Bu güçlü baharatın en iyi uyum sağlayacağı tatları öğrenerek, yemeklerinizde hem dengeli hem de yoğun bir lezzet yaratabilirsiniz. Doğru kullanıldığında kekik, mutfağınızda diğer tatları baskılamaz; aksine, her yemeğin lezzetini tamamlayıp güçlendirir.