Neden Sürekli Açım?
Neden Sürekli Açım.. Vücudumuz, enerji için besine ihtiyaç duyar, bu nedenle birkaç saat yemek yemediğimizde acıkmamız normaldir. Ancak yemek yedikten hemen sonra bile aç hissediyorsanız, bu durum bazı sağlık sorunlarının işareti olabilir. Sürekli açlık hissinin tıbbi terimi polifaji olarak bilinir. İşte sürekli aç hissetmenizin olası nedenleri:
1. Diyabet
Vücudunuz, yiyeceklerdeki şekeri enerji kaynağı olan glukoza dönüştürür. Ancak diyabetiniz varsa glukoz hücrelerinize ulaşamaz ve vücudunuz bu şekeri idrar yoluyla dışarı atar. Bu durumda vücudunuz daha fazla yemek yemenizi ister.
Tip 1 diyabet hastaları genellikle fazla miktarda yemek yemelerine rağmen kilo kaybederler.
Diyabetin diğer belirtileri:
- Aşırı susuzluk
- Sık sık idrara çıkma
- Açıklanamayan kilo kaybı
- Bulanık görme
- Geç iyileşen yaralar
- El ve ayaklarda karıncalanma veya ağrı
- Yorgunluk
2. Düşük Kan Şekeri (Hipoglisemi)
Hipoglisemi, vücuttaki glukoz seviyesinin çok düşük olması durumudur. Bu durum genellikle diyabet hastalarında görülse de, hepatit, böbrek hastalıkları, pankreastaki tümörler (insülinoma) veya adrenal ya da hipofiz bezi sorunları da hipoglisemiye neden olabilir.
Şiddetli vakalarda hipoglisemi yaşayan kişiler sarhoş gibi görünebilir. Konuşmaları peltekleşebilir ve yürümekte zorlanabilirler.
Belirtiler:
- Kaygı
- Kalbin hızlı atması
- Solgun cilt
- Titreme
- Terleme
- Ağız çevresinde karıncalanma
3. Uyku Eksikliği
Yeterince uyumamak, açlık hormonlarınızı etkileyebilir. Uykusuz kalan kişilerde iştah artar ve doymak daha zor hale gelir. Ayrıca, uykusuzluk genellikle yüksek kalorili ve yağlı yiyecekleri tüketme isteğini artırır.
Diğer etkileri:
- Dikkat dağınıklığı
- Ruh hali değişiklikleri
- Sakarlık
- Gün içinde uyuklama
- Kilo alımı
4. Stres
Stresli olduğunuzda vücudunuz kortizol adı verilen bir hormon salgılar. Kortizol, açlık hissinizi artırır. Stres altındayken birçok kişi şekerli veya yağlı yiyeceklere yönelir.
Stresin diğer belirtileri:
- Öfke patlamaları
- Yorgunluk
- Baş ağrısı
- Uyku problemleri
- Mide rahatsızlıkları
5. Beslenme Düzeni
Tüm yiyecekler aynı şekilde doyurmaz. Yüksek proteinli (örneğin, tavuk, balık, süt ürünleri) veya lif açısından zengin yiyecekler (meyve, sebze, tam tahıllar, baklagiller) açlığı bastırmada daha etkilidir.
Sağlıklı yağlar (örneğin, ceviz, somon, ayçiçek yağı) kolesterolü düşürebilir ve yemekten sonra doygunluk hissi sağlayabilir.
Öte yandan, poğaça, beyaz ekmek, paketli yiyecekler ve fast food gibi yiyecekler bu besin öğelerinden yoksundur. Bu yiyecekleri tükettiğinizde kısa sürede tekrar acıkabilirsiniz.
6. İlaç Kullanımı
Bazı ilaçlar iştah artışına neden olabilir. Özellikle:
- Antihistaminler (alerji ilaçları)
- SSRI grubu antidepresanlar
- Steroidler
- Bazı diyabet ilaçları
- Antipsikotik ilaçlar
Bu tür ilaçları kullanmaya başladıktan sonra iştahınızda artış olduysa, doktorunuza danışarak alternatif ilaçlar hakkında bilgi alabilirsiniz.
7. Hamilelik
Hamile kadınların iştahlarında büyük bir artış gözlemlenebilir. Bu, bebeğin büyümesi için gereken besinlerin sağlanması amacıyla vücudun verdiği doğal bir tepkidir.
Hamileliğin diğer belirtileri:
- Gecikmiş regl dönemi
- Sık idrara çıkma
- Mide bulantısı
- Göğüslerde hassasiyet veya büyüme
8. Tiroid Problemleri
Boynunuzda bulunan tiroid bezi, vücudunuzun organlarının çalışma hızını kontrol eden hormonlar üretir. Hipertiroidizm durumunda, tiroid bezi aşırı çalışır ve metabolizma hızlanır.
Belirtiler:
- Hızlı nabız
- Sinirlilik
- Aşırı terleme
- Kas zayıflığı
- Su içtikten sonra bile susuzluk hissi
9. Diyet Soda
Birçok kişi, kalori alımını azaltmak veya kilo vermek için diyet soda içer. Ancak yapay tatlandırıcılar, beyninize kalori beklemesi gerektiği sinyalini verir. Kalori alınmadığında ise beyniniz “açlık sinyali” gönderir ve yiyecek tüketmenizi ister.
Belirtiler:
- Baş ağrısı
- Şeker isteği
- Kilo alımı
10. Susuzluk (Dehidrasyon)
Açlık mı yoksa susuzluk mu hissettiğinizi anlamak zor olabilir. Vücut bazen susuzluğu açlık gibi algılar.
Susuzluk belirtileri:
- Baş dönmesi
- Yorgunluk
- Az ve koyu renkli idrar
Yemekten önce veya yemek sırasında bir bardak su içmek, daha az kalori alarak doygunluk hissi sağlamanıza yardımcı olabilir.
11. Egzersiz
Egzersiz yaptığınızda vücudunuz yakıt olarak kalorileri kullanır. Bu, metabolizmanızın hızlanmasına ve iştahınızın artmasına neden olabilir. Özellikle yoğun egzersiz yapan kişilerde bu durum daha sık görülür.
Sürekli açlık hissiniz varsa, bu durumun altta yatan bir sağlık sorunu olup olmadığını öğrenmek için doktorunuzla görüşmeniz önemlidir. Dengeli bir diyet, yeterli uyku ve stresten uzak bir yaşam tarzı, iştah kontrolüne yardımcı olabilir.
sürekli açlık, diyabet, hipoglisemi, stres kaynaklı açlık, sağlıklı beslenme
Referanslar:
- Aldrich, N. Journal of Nutrition Education and Behavior, May-June 2013.
- American Academy of Allergy, Asthma & Immunology: “Antihistamines and Weight Gain.”
- American Academy of Family Physicians: “Eating During Pregnancy.”
- American Diabetes Association: “Diabetes Symptoms.”
- American Sleep Association: “Sleep Deprivation — What is Sleep Deprivation?”
- Chambers, L. Trends in Food Science and Technology, February 2015.
- Cleveland Clinic: “Am I Pregnant?”
- Coffin, C. Canadian Journal of Gastroenterology, April 2006.
- Depression and Bipolar Support Alliance: “Emotional Eating: Causes, Prevention, Treatment and Resources.”
- Harvard Health Publications: “Why stress causes people to overeat,” “Could it be my thyroid?”
- Harvard T. H. Chan School of Public Health: “Artificial Sweeteners,” “Fiber,” “Sleep: Waking Up to Sleep’s Role in Weight Control,” “Carbohydrates.”
- KidsHealth.org: “Polyphagia.”
- Mayo Clinic: “Diabetes symptoms: When diabetes symptoms are a concern,” “Stress Management,” “Depression (major depressive episode),” “Hypoglycemia,” “Allergy medications: Know your options,” “Dehydration.”
- University of Chicago Medicine & Biological Sciences/Science Life: “Sleep loss boosts hunger and unhealthy food choices.”
- UC San Diego Health: “Wide Effect: Drugs That Promote Weight Gain.”
- University of Rochester Medical Center: “When Your Weight Gain Is Caused By Medicine.”
- Van Den Eeden, S. Neurology, October 1994.
- Yang, Q. Yale Journal of Biology and Medicine, June 2010.
- Kaiser Permanente: “All about fats: The good and the bad.”
- British Nutrition Foundation: “Understanding satiety: Feeling full after a meal.”
- Physiology & Behavior: “Hunger and Thirst: Issues in measurement and prediction of eating and drinking.”
- Obesity: “Pre-meal water consumption reduces meal energy intake in older but not younger subjects.”
- European Journal of Clinical Nutrition: “Drinking water with a meal: a simple method of coping with feelings of hunger, satiety and desire to eat.”
- Sports Medicine: “Impact of energy intake and exercise on resting metabolic rate.”